Andaluzija - Španija u malom
Andaluzija je najjužnija španska pokrajina koja se prostire na 87.000 km2 i broji oko 7 miliona stanovnika, čime se ubraja u najmnogoljudnije regije Evrope.
Autor: Impuls
Domovina flamenka, koride, čuvenih španskih gitara, magičnih pejzaža i kultura, te nesvakidašnje raskošne ljepote. Andaluzija je dom i nekih od najvećih umjetničkih genija, poput Velaskeza i Pabla Pikasa, a ovo podneblje opisao je i Ernest Hemingvej u svom romanu "Sunce se ponovo rađa".
Al-Andaluz, kako su je nazivali Arapi, je pod arapskom (maurskom) vlašću bila gotovo 800 godina (711-1492) i utjecaj na kulturu, arhitekturu i općenito način života je vrlo primjetan. Ime regije dolazi od arapskog al-Andalus, i označavalo je čitav prostor Iberijskog poluotoka koji je bio pod arapskom vlašću. Na svom vrhuncu to je obuhvaćalo područje današnjeg Portugala i gotovo cijele Španjolske.
Za ovu regiju karakterističan je govor koji se razlikuje od standardnog španjolskog jezika, te se naziv još i andaluzijskim govorom ili dijalektom.
Veći centri ove regije su Sevilla, Málaga, Córdoba, Granada, Almería, Huelva, Cádiz i Jaén. Poznata je po uzgoju maslina, vinograda, šećerne trske, riže, pšenice, ali i turizmu u primorju Atlantskog oceana (Costa de la Luz) i Sredozemnog mora (Costa del Sol) te u gradovima u unutrašnjosti (Granada, Cordoba, Sevilla). U geografskom smislu, region je veoma raznolik - tu su zlatne plaže, seoca na brijegovima, prelijepe obale i planinski vrhovi.
Sevilja
Najveći i glavni grad Andaluzije je Sevilla, čijim Starim dijelom grada dominira katedrala, treća najveća na svijetu. U vrijeme kad je sagrađena, nakon Reconquiste (ponovnog kršćanskog osvajanja), bila je najveća crkva na svijetu. Sagrađena je na temeljima nekadašnje džamije, a gradnja je trajala od 1401. do 1506. Toranj katedrale, La Giralda, je nadograđeni minaret. Katedrala je poznata i po grobu Kristofora Kolumba.
Odmah do katedrale nalazi se Reales Alcázares, kraljevska palača, izvorno izgrađena u maurskom (mudéjar) stilu, i poslije nadograđivana baroknim i renesansnim dijelovima. Bio je to bogat i slavan grad već u doba arapske vladavine, a kasnije su iz njega kretali konkvistadori u osvajačke pohode i vraćali se donoseći prekookeansko blago. Danas je Sevilla sveučilišni grad i sjedište biskupije, te glavno trgovačko središte južne Španije.
U ovom dijelu vidjeljive su i primjetne mnoge kulture, pa ćete imati priliku da prošetate i malom jevrejskom četvrti.
Uz rijeku Guadalquivir nalazi se Plaza de Toros, arena za koridu, jedina ovalnog oblika. Ovdje se od Uskrsa do kraja ljeta svake nedjelje održavaju borbe s bikovima, uz iznimku augusta kad se korida održava samo 15.8.
Granada
"Ko nije vidio Granadu, nije vidio ništa", kaže španska izreka, ili kako je neko rekao: "Ako treba da vidite samo jedan grad u Španiji - neka to bude Granada" ... Da ne bude kraj, postoji još jedna: "Nema ničeg goreg nego doći u Granadu, a biti slijep"... nije loša reklama za mjesto od nekih 240 000 stanovnika, u odnosu na milionske gradove Španije.
"Granada" je riječ koja znači "nar". U skladu s time, mnogi gradski stubići i oluci imaju reljefni sibol nara na sebi. Od VIII vijeka (kada su grad osvojili Mavari) nosio je ime Garnata, a prije toga bio je hrišćanska - Elvira. Tokom perioda od 250 godina Granada je bila posljednje uporište Mavara na Iberijskom poluostrvu, centar nauke, umjetnosti i kulture posle pada Kordobe, pogotovo od 1238. godine kada je na vlast stupila dinastija Nasrida. U mavarsko vrijeme trgovina je cvjetala, a u gradu se proizvodila i izvozila koža, papir, svila i keramika. U rekonstruisanim mavarskim bazarima Alkaiseria (Alcaiceria) i Zakatin (Zacatin), i danas možete naći predmete od srebra, keramiku, marketru (marquetru -drvene predmete geometrijskih šara sa umetnutim parčićima sedefa), kao i ćilime koje prave žene iz regiona Alpuhara (Alpujara).
Malaga
Malaga je veliki grad na jugu Španije, i jedan je od najvažnijih turističkih destinacija u Španiji, Evropi i Mediteranu. Malaga je glavni grad i geografsko središte na Kosti del Sol, turističkoj zoni koja se proteže od Nerhe do Manilve (istočne i zapadne granice provincije Malaga), sa ukupno 160km linije plaže. Prema podacima iz 2011.godine, u Malagi živi oko 568, 030 stanovnika.
Malaga je rodni grad čuvenog slikara Pabla Pikasa. Grad prepun čarolija i kosmopolitizma, a prostire se od jednog lepog malog zaliva na jugu Andaluzije. Privilegovana suncem koje gotovo neprekidno greje i spektakularnom svetlošću, ona je grad velikih avenija, sa drvoredima palmi, intenzivnim noćnim životom, važnim muzejima, i izvrsnim restoranima ribljih specijaliteta svih vrsta.
Obala ima sjajan geografski položaj: planine okolo je štite od severnih vetrova, što joj daje i srednje visoku temperaturu i oko 300 sunčanih dana u godini. Iako je vrlo nepravilna i krševita sa svoje istočne strane, sa stenama i hridima u moru, njene plaže su pune i peskovite sa njene istočne strane, i te široke plaže joj daju mesto najrazvijenije zone u Andaluziji.
Kordoba
Zaštitni znak katedrala La Meskita, poznatija kao „džamija hiljadu stubova“, blistavi spomenik dinastije Omajada i jedinstvena građevina na svetu.
Grad su osnovali Kartaginjani, zatim je bio glavno rimsko naselje, pa prestonica mavarskog španskog kalifata, potom sedište ozloglašene inkvizicije, da bi dugi niz godina, kako kaže Lorka, ostala „daleka i sama“.
Posle španskog građanskog rata, a posebno smrti generala Franka, ponovo je postala poslovni, turistički i kulturni centar.
Iz vremena rimske imperije ostao je most sa lukovima, preko reke Gvadalkivir, kojim je Cezarov put vodio do naselja kroz monumentalnu kapiju, koja je i danas svojevrstan ukras grada.
Sa kamenog, pešačkog mosta pruža se divan pogled na stari deo grada i na stoletni mlin koji je nasred reke, na peščanoj adi. Inače, u vreme Rimljana ceo grad je bio opasan bedemima, kulama i kapijama. Kasnije su Arapi na rimskim ruševinama podigli zidine i u tim okvirima je nastao najlepši deo - stari deo grada.
Zaštitni znak Kordobe je svakako katedrala La Meskita, poznatija kao „džamija hiljadu stubova“, jedinstvena građevina na svetu, u kojoj su vreme i prostor ujedinili ono što je nemoguće spojiti. Posetiocu se, dok pokušava da pronikne u „njene dubine“, na tren otvaraju vrata neke nepoznate ali čarobne dimenzije.
Kroz bogato ukrašena Vrata oproštaja, prolazi se preko prelepog dvorišta sa šedrvanom, zatim se ulazi u džamiju gde se posetiocu zavrti u glavi od šume stubova, sa raznolikim kapitelima i bogato ukrašenim lukovima, a onda se odjednom nađe nasred crkve u gotskom stilu, sa raskošnim oltarom i prelepim kapelama. Zaista velelepno i očaravajuće.
Izvori:
Kordoba: Urbana, daleka i sama
