Muhamed Kovačević: Početak kraja hrasničkog klana

U januaru ove godine Viši sud u Beogradu podigao je optužnicu protiv Huseina Mujanovića za ratni zločin nad civilnim stanovništvom na području Hrasnice, Sokolović-kolonije i Butmira, u vremenskom periodu kraj maja do oktobra 1992. godine. Ovaj slučaj će otvoriti seriju suđenja istaknutim sadašnjim bošnjačkim zvaničnicima koji će također odgovarati zbog svojih nedjela koja su se desila na tom području u zadnjem ratu u periodu 1992-1995. godina.

Autor: impulsportal.net

Hronologija događaja

Nakon što su početkom marta 1992. godine bile postavljene barikade u sarajevkom naselju Ilidža, samo to naselje se počelo mirnim putem dijeliti na tzv. Srpsku Ilidžu i naselja u kojima su većinom živjeli Bošnjaci. Već znatno ranije, ali od tog marta i zvanično, na području ilidžanskog naselja Hrasnica počela je djelovati Patriotska liga, na čijem čelu je bio Husein Mahmutović (preminuo), zatim Mujo Kučević (preminuo), te kao prvi komadant tadašnje vojne policije Haris Ibrahimović. Komandna odgovornost ovih ljudi će se završiti krajem maja iste godine, kada je osnovana zvanična brigada pod nazivom 104. motorizovana brigada, u okviru Prvog korpusa Armije RBiH.

Važno je napomenuti da već početkom aprila 1992. godine na području Hrasnice, Sokolović-kolonije i Butmira kreću pljačke, maltretiranja i premlaćivanja nebošnjačkog stanovništva. Takvo ponašanje će posebno eskalirati nakon neuspjelih napada za osvajanje „Srpske Ilidže“, 22. aprila, odnosno 14. maja 1992. godine, te 15. maja kada je kod vile „Dalmacije“ došlo do ubistva ranjenika koji je trebalo da budu prebačeni na liječenje u centar grada, a koje su, prema svemu sudeći, likvidirali dobrovoljci, odnosno pripadnici „Belih orlova“ koji su tu bili namjenski došli iz Srbije. O neselektivnom terorisanju nebošnjačkog stanovništva, te njihovom pljačkanju i premlaćivanju svjedoči i sljedeći dokument:

Orginalna naredba tadašnje teritorijalne odbrane 

Početak pravog pakla

Krajem maja 1992. godine u ilidžanskom naselju Hrasnica biće osnovana zvanična brigada Armije RBiH. Prvi komadant te brigade će biti Enes Zukanović, načelnik bezbjednosti će biti Amir Šabović, a komadant vojne policije Nermin Bajramović. U Sokolović-koloniji komadant brigade će biti Mirsad-Mirso Mirojević, a komadant vojne policije Ćazim Mučić. U Butmiru glavnu riječ su vodili Husein-Sejo Hasibović i njegovi saradnici. Šef kriminalističke policije koja je imala ovlasti za sva tri naselja bio je Vehbija Numanović. U komandnom periodu koji je trajao od oko 25. maja pa do 28. jula 1992. godine na području Hrasnice, Sokolović- kolonije i Butmira, bez ikakve sumnje, desila su se četiri nerazjašnjena ubistva i to:

1. Dana 13.6.1922. godine ubistvo Nijaza Tabaka u Donjem Kotorcu (ubijen od strane pripadnika HOS-a, na čelu sa Mirkom Bunozom zvanim Hakala);
2. Dana 25.6.1992. godine ubistvo Samira Raonića u Sokolović-koloniji (ubijen od strane pripadnika vlastite brigade snajperskim hicem u svojoj kući);
3. Dana 27.5.1992. godine ubistvo Brankice Lekić u Hrasnici (ubijena i silovana na zabavi na kojoj su učestovala četiri lica iz Hrasnice);
4. Dana 1.6.1992. godine ubistvo Miloša Hrnjeza u Hrasnici (ubijen u logoru u KSC-u, zakopan u masovnoj grobnici na Igmanu).

Zbog neprovođenja procedura za rješavanje ovih krivičnih djela, sva gore navedena lica su komandno odgovorna za smrt ovih nabrojanih civila. Pored toga, sva gore navedena lica su odgovorna za sistematsko privođenje, premlaćivanje, pljačkanje i silovanje, uglavnom srpskog stanovništva, iz navedena tri ilidžanska naselja.

Huso, upravnik  logora

Takozvani vojnik Armije RBiH, koji tokom  cijelog rata niti je vidio pušku, a niti prvu liniju - Husein Mujanović konačno je uhapšen početkom ove godine u Srbiji. Husein Mujanović je bio upravnik zatvora u Hrasnici. Taj „zatvor“ je u stvari bio najobičniji logor, odnosno sabirno mjesto, gdje su završavali Srbi iz tri ilidžanska naselja, pod optužbom da su špijuni ili izdajnici. Na mjesto upravnika „zatvora“ Mujanovića je imenovao Amir Šabović. Opravdanje za to pronašao je u činjenici da je Mujanović već ranije obavljao sličnu dužnost i time automatski postao kvalifikovana osoba za taj posao. Zatvorenike je privodio hrasnički krvnik Pero Šutalo zvani Ustaša, koji svoju slobodu i dalje uživa u hrvatskim Vinkovcima.

Amir Šabović

Glavni čuvar logora je bio Senad Gadžo. S obzirom na to koliko je bio „drčan“ u ratno vrijeme i s obzirom da se iskazao kao posebno nasilan prema zatvorenicima srpske nacionalnosti koji su se nalazili u prostorijama oko Fudbalskog stadiona FAMOS-a, sadašnja pozicija portira u općini Ilidža se može smatrati apsolutnim neuspjehom.

Senad Gadžo

Za razliku od Gadže znatno bolje je prošao sitni hrasnički kriminalac, čovjek za otkopavanje grobova likvidiranih i poginulih osoba i obavljanje ostalih prljavih poslova – Zijad-Žika Hasečić. Žika je, naime, danas zlatni ljiljan, koji uz to obavlja funkcije u fiktivnom boračkom udruženju specijaliziranom za pranje budžetskih para općine Ilidža. Također, pored navedenih, svoju optužnicu za ratni zločin protiv civilnog stanovništva mogu očekivati i pripadnici civilne policije i to: Avdo Holjan, Salko Muzur, Mujo Pinđo i Nezir Agan. A uz njih, po prijavi za seksualno iskorištavanje zatvorenica srpske nacionalnosti, na spisku se nalazi i Sakib Kulenović zvani Sake, te Šefket Đešević.

Kad utekne Hakala

Vjerovatno i najbolji način da se objasni o kakvom upravniku „zatvora“ se radilo, jeste slučaj bijega iz zatvora Mirka Bunoze zvanog Hakala. Naime, Hakala će nakon što je bio uhapšen zbog ubistva Nijaza Tabaka, i to bez ostalih izvršilaca tog djela, sasvim komotno i jednostavno pobjeći iz hrasničkog zatvora, uz svesrdnu pomoć Nijaza-Niske Karkelje, te Fikreta Prevljaka koji je, pošto se događaj bjekstva dogodio u oktobru 1992. godine, bio novi komadant tadašnje 104. motorizovane brigade. Bjekstvom Mirka Bunoze otvara se treće i završno poglavlje zločina nad civilnim stanovništvom (najviše pripadnicima srpske nacionalnosti), koje će uključivati i likvidacije srpskih zarobljenika iz logora Silos iz Hadžića, a o čemu će uskoro biti više govora. S druge strane, bjekstvo Mirka Bunoze značit će i kraj za Mujanovića na poziciji upravnika „zatvora“ u Hrasnici, što se jasno može vidjeti iz dokumentacije.

Orginalna zabilješka Nezira Agana povodom Bunozinog bjekstva

Orginalna izjava povodom Bunozinog bjekstva iz hrasničkog zatvora

Orginalan iskaz upravnika zatvora povodom bjekstva Mirka Bunoze iz zatvora

Orginalni dokumenat naredbe o razrješenju upravnika zatvora u Hrasnici