Ilidža: Od borbe protiv građevinskog haosa do legalizacije kriminala prethodne vlasti
Foto: Radio Sarajevo, Klix
Ishod „borbe protiv nelegalne gradnje“ na Ilidži, kojom se hvali aktuelna vlast u toj opštini, jeste taj da će oni koji su nelegalno gradili za to još i biti nagrađeni.
Piše: Miljan Kovač
Tako se može tumačiti i odluka opštine da vlasnicima nelegalno sagrađenih objekata, koji su krajem marta porušeni, direktnom pogodbom proda građevinsko zemljište na istoj lokaciji. Osim toga biće im omogućena i veća spratnost lokala, čime će bezakonje u urbanističkom sektoru ove opštine još jednom biti „legalizovano“, bez šanse da za kršenje zakona iko odgovara.
Za odluke o prodaji gradskog građevinskog zemljišta vlasnicima nelegalno sagrađenih lokala 26. maja glasali su svi prisutni vijećnici općinskog vijeća.
Na ovaj način, tvrde upućeni, aktuelna opštinska vlast nastavila je praksu prethodne vlasti podilaženja interesima lobija na čelu sa Adilom Šurkićem, predsjednikom udruženje ugostitelja.
I sam Šurkić je vlasnik jednog od porušenih objekata kome je opština odlučila prodati gradsko građevinsko zemljište za cca 55 hiljada maraka.
Nelegalna legalizacija
Odlukama opštinskog vijeća vlasnici nelegalno sagrađenih i srušenih objekata će postati vlasnici građevinskog zemljišta po cijeni od 760,76 maraka po kvadratu. Ta cijena, s obzirom da se radi o strogom centru Ilidže, više je nego povoljna.
Osim Šurkoviću, građevinske parcele će po ovoj cijeni dobiti još 5 vlasnika, a među njima i poznata estradna zvijezda Hajrija Gegaj.
S obzirom na površinu parcela koje se prodaju, očito je da će vlasnicima porušenih lokala biti omogućeno da svoje lokale povuku prema školi, čime će ugroziti školsko dvorište.
Da su ugostitelji više nego zadovoljni što će umjesto da snose odgovornost za nelegalnu gradnju dobiti mogućnost proširenja po vrlo povoljnim uslovima, poručio je i sam Šurkić.
„U interesu je svima da se što prije ovo završi. Mi vlasnici smo svi bili saglasni, odmah smo krenuli u rad. Nadamo se da će se kompletna aleja otvoriti i da se napravi dio kružni i da se uklone objekti privremenog karaktera“, poručio je Šurkić povodom rušenja nelegalnih objekata 24. marta ove godine.
Adil Šurkić je široj javnosti poznat po organizovanju protesta protiv epidemioloških mjera u Kantonu Sarajevo i zabrane rada ugostiteljskih objekata.
Kako kažu naši izvori na Ilidži, odličnu poslovno-političku saradnju koju je imao s bivšim načelnikom opštine Senaidom Memićem, nastavio je i s Nerminom Muzurom.
Adil Šurković/foto: Klix
Početak haosa
Iako je urbanistički haos na Ilidži počeo i prije nego što je na čelo te opštine 2013. došao načelnik Senaid Memić, za njegovog mandata ovaj problem je kulminirao.
Memić je začetnik do tada neviđene prakse u kršenju zakona, kada je u pitanju nelegalna gradnja u ovoj opštini, zbog čega je privukao i pažnju medija.
Mimo tada važećeg regulacionog plana na Ilidži su nicale zgrade, za koje nisu ni mogle biti izdate zakonom propisane dozvole.
Građeno je na osnovu prvostepene građevinske dozvole koju izdaje opština. Međutim, po zakonu bi istu dozvolu morao potvrditi nadležni organ kantona. Bez te potvrde investitor, između ostalog, nema pravo na komunalne priključke.
Međutim, na Ilidži u Memićevo vrijeme nisu važili ni zakoni kantona, a ni države, pa su tako mimo propisa nikli mnogi objekti i stambene zgrade, uključujući i one u Rustempašinoj ulici u centru Ilidže.
U skladu s takvom praksom Memiću nisu smetali ni nelegalno sagrađeni ugostiteljski objekti u centru ove opštine.
Naprotiv, nakon dramatičnih intervencija na Regulacionom planu „Ilidža centar“ 2018. godine došlo je do njihove svojevrsne legalizacije.
Sve je počelo kada je vlasnik hotela „Holivud“ zatražio izmjenu dijela regulacionog plana radi proširenja objekta. Općinsko vijeće u kojem je Memić, preko tada vladajuće stranke SDA, imalo je neprikosnovenu većinu, pa je ekspresno izašlo u susret ovom zahtjevu. Regulacioni plan „Ilidža centar“ izmijenjen je po skraćenom postupku, a općinsko vijeće je o izmjenama donijelo odluku već 25. januara 2018. godine.
Senaid Memić/foto: Avaz
Istovremeno udovoljavajući zahtjevima ugostiteljskog lobija, vlasnicima lokala (koji su krajem marta ove godine porušeni) dozvoljeno je postavljanje tendi i proširenje bašti, zbog čega je pješačka zona u ovoj ulici svedena na svega 2 metra širine.
Ovakva odluka opštine Ilidža, nije dobila potvrdu na kantonalnom nivou što je bila zakonska obaveza.
Dakle, bila je potpuno nezakonita.
To i jeste ključ problema, jer se na osnovu sumnjivih izmjena regulacionog plana 2018. i nezakonitih rješenja tadašnje vlasti sada donose nova rješenja.
Umjesto da odgovara za grubo kršenje zakona i trajnu štetu koju je na taj način napravio opštini Ilidža, bivši načelnik Memić nagrađen je foteljom ambasadora Bosne i Hercegovine.
Regulacioni plan "Ilidža centar"
Nasljednik i „legalista“
Aktuelni načelnik Nermin Muzur je u vrijeme donošenja spornih odluka bio vijećnik SDA i dio većine koja je podržavala načelnika Memića. Međutim, iste godine Muzur je promijenio stranački dres, pristupajući novoformiranoj partiji Narod i pravda (NIP) i tako postao glavni protivnik tadašnjeg načelnika i njegovih nezakonitih urbanističko-građevinskih rješenja.
Odlučno najavljujući borbu protiv građevinske mafije i zaustavljanje urbanističkog haosa na Ilidži, Muzur je 2020. pobijedivši na izborima postao novi načelnik opštine Ilidža.
Kako se borba protiv kriminala prethodne vlasti pretvorila u legalizaciju nezakonitih radnji, od Muzura nismo uspjeli čuti. Nakon više obećanja iz njegovog kabineta da će nam se javiti i dati odgovore, odgovora nije bilo.
Muzur je bio otvoreniji za medije, kada se prilikom rušenja nelegalno sagrađenih objekata 25. marta ove godine hvalio uvođenjem urbanističkog reda.
"Jedan od najvažnijih projekata uređenja Ilidže je sigurno uređenje centralnog trga, što podrazumijeva uklanjanje bespravnih objekata, a kao rezultat ćemo dobiti veliki trg između Četvrte gimnazije Ilidža i Prve osnovne škole, modernu šetnicu od Male aleje do tramvajske stanice“, rekao je Muzur u obraćanju medijima.
On međutim nije objasnio po kom osnovu vlasnicima istih tih nelegalnih objekata omogućuje kupovinu gradskog građevinskog zemljišta i time legalizaciju kriminala prethodne vlasti, koji je i sam glasno kritikovao.
U nevladinoj organizaciji „Eko akcija“, kažu da nisu iznanađeni time što nova vlast nastavlja tamo gdje je prošla stala. Kažu da na teritoriji Kantona Sarajevo ima više takvih primjera. Ilidža je svakako specifičan slučaj zbog čega je postala sinonim za urbicid i nelegalnu gradnju.
Hotel „Hilss“, izgrađen na području nacionalnog spomenika BiH arheološkog nalazišta Butmir, vjerovatno je najdrastičniji primjer. Dozvolu za gradnju hotela na zaštićenom području izdala je opština Iidža za vrijeme mandata bivšeg načelnika Memića.
Međutim, bez obzira na to u ovom hotelu je prošle sedmice održana i konvencija opozicione koalicije i predstavljanje kandidata za opšte izbore. Skupu je prisustvovao i aktuelni načelnik Ilidže Nermin Muzur.
„Nažalost, građani pokušavaju da mijenjaju, ali kako god izaberu na vlasti opet dobiju građevinski stranku, kako mi imamo običaj reći. Imali smo sjednicu općinskog vijeća Ilidže gdje je ova nekadašnja opozicija, koja je sada na vlasti, zaključila da vodozaštitnu zonu treba nekako smanjiti. Premijer kantona ih je na toj sjednici podučavao kako da naprave marketinšku strategiju: Da se ne govori da je to atraktivno građevinsko zemljište, nego da se ističe pravo na gradnju“, kaže Adis Podić iz „Eko akcije“.
