fbpx

Svijet nikada nije imao manje morskog leda u istoriji mjerenja nego sada

arktik led

Površina morskog leda pala je na na 15,94 miliona kvadratnih metara početkom februara, pokazuju satelitski podaci. To je najniži nivo od 1979.

Početkom februara ukupna površina morskog leda, na obe polarne kape, odnosno zbirno na Arktiku i Antarktiku pala je na 15,94 miliona kvadratnih metara što je najniži nivo otkako je 1979. otpočeto vođenje evidencije, pokazuju satelitski podaci, prenosi klima101.

Važno je naglasiti da se podaci odnose na morski led koji pluta na površini okeana na Arktiku i Antarktiku i ne obuhvataju led na kopnu kao što su ledene ploče i lednici. Ipak, to ne umanjuje činjenicu da se i njihove površine smanjuju u svjetlu klimatskih promjena.

Jedan dio površina okeana zamrzava se tokom zime dok se tokom ljeta topi. Površine koje se zalede tokom zime mogu u pojedinim godinama biti veće ili manje u odnosu na površine koje se istope, međutim usljed klimatskih godina, poslednjih decenija istopljene površine uglavnom premašuju zaleđene.

Periodični ciklusi zamrzavanja i topljenja na sjevernom i južnom polu odvijaju tokom različitih delova kalendarske godine. Trenutno je na Arktiku zima, a na Antarktiku ljeto.

Na Arktiku minimum morskog leda dostiže se obično tokom septembra, a maksimum u martu. Na Antarktiku situacija je obrnuta – minimum morskog leda dešava se u martu, a maksimum tokom septembra.

Kako navodi američki Nacionalni centar za sneg i led (NDSIDC), u kasnu zimu sjeverne hemisfere, arktički morski led u prosjeku pokriva 15,5 miliona kvadratnih kilometara, a dok u kasnu zimu južne hemisfere, antarktički oko 18,5 miliona kvadratnih kilometara. Antarktik u leto trpi mnogo veće gubitke leda s obzirom na to da njegova površina, krajem ljeta, padne na svega 2,5 miliona kvadratnih kilometara, dok na Arktiku prosječno iznosi oko 6,5 miliona kvadratnih kilometara. Međutim, važno je napomenuti da je od 2002. konstantno ispod te brojke.

U normalnim okolnostima, kada je na polovima tokom godine maksimalna površina pod morskim ledom ona iznosi oko 25 miliona kvadratnih kilometara, što je dva i po puta više od površine Kanade. To znači da se na oko 15% površine svjetskih okeana formira morski led tokom najmanje jednog perioda godine.

Iako određenu ulogu u gubicima morskog leda igra i prirodna varijabilnost, temperature u arktičkom i antarktičkom regionu rastu više od svjetskog prosjeka koji iznosi 1,1 °C doprinoseći njegovom povlačenju.

Tako je prošlogodišnja studija pokazala da se Arktik zagrijao čak četiri puta brže od ostatka planete od 1979. do 2021. Dok stanje nije ništa sjajnije ni na samom jugu: tamo je za 3,2 °C toplije. Temperatura u površinskim slojevima vode na zapadu Antarktičkog poluostrva porasla je preko 1 °C.