Posljednje i najizolovanije pleme kamenog doba na svijetu

Foto: Ministarstvo za plemenska pitanja Vlada Indije

Posljednje i najizolovanije pleme kamenog doba na svijetu živi na ostrvu Sjeverni Sentinel, na jugozapadnoj obali Južnog Andamana u Indiji.

U svojoj analizi interakcija i kontakata sa Andamanskim ostrvljanima, Zarine Cooper, specijalista koja je potvrdila postojanje autohtonih naroda na ostrvima u protekla dva milenijuma, otkriva da su ih posećivali samo istraživači i pljačkaši.

Štaviše, treba napomenuti da je tokom okupacije Indije od strane Britanije samo ukupno pet britanskih administratora posjetilo ostrvo Sjeverni Sentinel.
Opisujući Sentinelce pleme sa udaljenih Andamanskih ostrva u Indiji u svojim putopisima, istraživač iz trinaestog vijeka Marko Polo je napisao: „Oni su najnasilnija i najokrutnija generacija koja kao da jede svakoga koga ulovi", piše Greekreporter.

Izolovani od savremenog svijeta

BBC je 21. novembra 2018. izvijestio: „Ugroženo pleme ubilo je jednog Amerikanca na Andamanskim i Nikobarskim ostrvima u Indiji. Ovo se odnosilo na ubistvo Džona Alena Čaula, 27-godišnjeg muškarca iz države Alabama u Sjedinjenim Državama. Čauova misija je bila da širi hrišćanstvo na ova plemena, i on je otputovao u to područje iz tog razloga. Ali ko su zapravo Sentinelci?

Prema Filipu Endikotu u svom radu „Genetičko porijeklo stanovnika Andamanskih ostrva“, Onge i Sentinelci su stanovnici južnih Andamanskih ostrva. Oni su stalno bili u ratu sa nomadskim plemenom Jarava, koji su bili žestoki ratnici i branioci svojih zemalja.

Studija podržava sve veći broj dokaza o ranom kretanju ljudi kroz južnu Aziju i ukazuje na to da zapravo postoje fenotipske sličnosti između Sentinelaca i afričkih grupa. Rani ljudski migranti su do kasnog pleistocena bili sposobni da stignu do svih ostrva jugoistočne Azije, a samim tim i do Okeanije.

Takva disperzija, prema Endikotu je u skladu sa raštrkanom distribucijom Negrito populacije, porijeklom iz austronezijskog regiona. Svi dokazi – kulturološki, istorijski, lingvistički i genetski – podržavaju zaključak da su stanovnici Andamanskih ostrva bili izolovani tokom značajnog vremenskog perioda.

Prema dokumentu o politici indijske vlade koji je podijelio Biro za štampu u zemlji, kao rezultat nedostatka kontakta, popis Sentinelaca se prvenstveno oslanjao na fotografisanje ostrva sa distance. Stoga se procijenjuje da ostrvo Sjeverni Sentinel konkretno naseljava otprilike pedeset do stotinu jedinki

Istraživanja ovog ostrva nisu pronašla nikakve dokaze o poljoprivredi. Umjesto toga, izgleda da zajednica slijedi stil života lovaca-sakupljača. Oni hranu dobijaju pecanjem, lovom i sakupljanjem divljih biljaka i ograničavaju se na život na svojim zemljama na ostrvu. Sentinelci su za sve namjere i svrhe još uvijek u izolaciji i oslanjaju se na veoma primitivne prakse za preživljavanje.

Indijska vlada je nastojala da očuva setinelanski način života u suštini poštujući pleme kroz usvajanje pristupa "oči u oči" i bez ruku. Do danas, pleme je ostalo pre-neolitsko, Negrito pleme, koje živi u potpunoj izolaciji od ostatka civilizacije. U stvari, tek 1991. istraživači su prvi stupili u kontakt sa njima. Ovo je uradila grupa antropologa iz Indije.

Indijska plemenska politika

Dr Verije Elvin je bio veliki zagovornik prava plemena smještenih unutar granica Indije. Bio je Britanac i prilično je volio plemena uopšte, sa velikom brigom za njihovo dobro.

U svojoj studiji, Elvin se zalagao za zaštitu plemena, ali su njegovi stavovi često napadani i smatrani kontroverznim. Verijer Elvin je pripisao žalosne i siromašne uslove plemena njihovom kontaktu sa spoljnim svijetom, što je dovelo do zaduživanja i gubitka kontrole nad njihovom zemljom i šumama. Njegova učenja inspirisala su nekoliko kreatora politike Indije.

Foto: Ministarstvo za plemenska pitanja Vlada Indije

Džavaharlal Nehru, prvi premijer Indije, razvio je ideju za plemena, koji je omogućio da se plemenska nepravda riješi kroz principe vrijedne za sama plemena. Tako su postavljeni konkretni parametri sa pet vladajućih principa kao vodilja za svaku buduću politiku.

Prvi od ovih principa je da bilo kojoj grupi naroda treba dozvoliti da se razvija pod sopstvenim uslovima na osnovu sopstvenih kapaciteta. Dakle, treba izbjegavati nametanje tuđih vrijednosti neprimenljivih na određenu plemensku grupu. U tom smislu, prava određene grupe ljudi na sopstvenu zemlju treba da se poštuju, što znači da, iako mogu biti obučeni, oni na kraju treba da upravljaju sami sobom.

Drugim riječima, plemenskim oblastima ne bi trebalo ni na koji način vladati i nadvladati spoljni faktori ili druge šeme. Umjesto da se rezultati društvenog razvoja sude na osnovu statistike ili iznosa raspoloživih sredstava koja se pripisuju određenim projektima, ljudski karakter i vrijednost ove grupe treba da budu u prvom planu.

U Indiji, da bi se pružila posebna pravna zaštita plemenima, kao što su Sentinelci u ovom slučaju, primitivne grupe su navedene pod statusom poznatim kao Posebno ranjive plemenske grupe (PVTG). Ovim se potvrđuje njihova zaštita prema Uredbi Andamanskih i Nikobarskih ostrva (zaštita aboridžinskih plemena) iz 1956. Navedena politika proglašava tradicionalna područja okupirana od strane plemena rezervatima i zabranjuje ulazak bilo kog i svih nečlanova osim kada je dato odgovarajuće ovlašćenje.

Fotografisanje ili snimanje pripadnika plemena takođe je proglašeno nelegalnim. Cijelo ostrvo Sjeverno Sentinel zajedno sa pet kilometara priobalnim morem proglašeno je za plemenski rezervat, a sačinjen je i protokol kojim se određuje obilazak ostrva Sjeverni Sentinel.

Brodovi, avionic, obalske straže i čamci pomorske policije su stalno prisutni i prate ostrvo kako bi održali bezbjednost plemena poštovanjem propisa od strane autsajdera. Obalna morska područja dužine do pet kilometara takođe su označena kao plemenski rezervati. Ovo je da bi se osiguralo da ribe, kornjače i drugi morski život ostanu u izobilju za isključivo korišćenje posebno ranjivih plemenskih grupa.

Da bi dodatno zaštitila plemenske zajednice i članove, vlada Indije je donijela Zakon o pravima šuma. Ovo je inače poznato kao Zakon o osamljenim plemenima i drugim tradicionalnim stanovnicima šuma, Zakon o pravima plemena ili Zakon o plemenskom zemljištu. Indijska politika je bila usmjerena ka zaštiti plemena i plemenske kulture za razliku od onoga što je bio slučaj sa evropskim konkvistadorima u Americi.

Zahvaljujući indijskoj strogoj politici zaštite plemena, jedna od najizolovanijih plemenskih grupa na svijetu nastavlja da slijedi primitivan način života uprkos stalnom napretku drugih društava širom svijeta. Sentinelci su, stoga, takođe postali poznati kao posljednje preostalo pleme iz kamenog doba na svijetu.