fbpx

Misteriozno kamenje koje se samo pomjera i mijenja veličinu

20200511140209 598401

U gradiću Kosteštiju u Rumuniji se nalazi kamenje koje već dugo zbunjuje geologe širom svijeta. Posljednjih stotinak godina lokalno stanovništvo zna za "trovante" (u prevodu - cementni pijesak), sferne grudve prirodnog cementa od pijeska koji su nastale najvjerovatnije tokom seizmičke aktivnosti prije gotovo šest miliona godina.

Kurioizitet je što ovo kamenje "raste" kada dođe u kontakt sa vodom, a i - samo se pomjera, pa se, zavisno od veličine kamena, on može proširiti u prečniku od nekoliko milimetara do - nekoliko desetina centimetara, navode Novosti.

Postoji nekoliko lokacija u Rumuniji na kojima postoje trovanti, ali su najraznolikiji u Kosteštiju. Naučnici vjeruju da je razlog za širenje u velikoj mjeri visok sadržaj mineralnih soli u sedimentu koji se nalazi ispod očvrsnule "kore".

Kada se površina stene navlaži, soli upijaju vodu, što vrši pritisak na pješčar da se širi, odnosno - raste.

Zbog ove neobičnosti osnovan je prirodni rezervat u Kosteštiju, namijenjen očuvanju ovih geoloških formacija, koji privlači turiste iz cijelog svijeta, i pod zaštitom je UNESCO. Prema važećoj teoriji, trovanti predstavljaju dijagenetske teksture koje odražavaju paleodinamičke (paleoseizmičke) uslove i odgovaraju specifičnim sabijanjima pješčanih sedimenata koji sadrže lokalne rastvore (posebno karbonatne) nagomilane u pijesku, koji su tokom značajnih seizmičkih udara i pod uticajem snaga unutrašnje kohezije skloni sfernim oblicima.

Vjeruje se da gravitaciona sila, seizmički udari, kohezione sile rastvora (posebno površinski napon) i adheziona sila između zrna pijeska i tečnosti učestvuju u ovom procesu. Treba napomenuti da je hipoteza o seizmičkom porijeklu trovanta dobro podržana mnogim laboratorijskim eksperimentima.

Međutim, geologe i dalje zbunjuje unutrašnja struktura trovanta. Poput godova u presjeku stabala drveća, kada se kamenje presiječe - može se vidjeti niz prstenova. Nije sigurno kako se ovo dogodilo.