Krupajsko vrelo nalazi se na istoku Srbije, u zapadnom podnožju planine Beljanice, sa desne strane Krupajske reke. Do 1946. godine je izbijalo iz pećinskog otvora u vidu rečnog toka, kad je 40 metara nizvodno podignuta betonska brana koja je vrelu dala sadašnji izgled.
Vrelo, koje se nalazi u privatnom posedu porodice Petrović, privlači mnoge turiste svojom lepotom. Krupajska reka koja ovde nastaje uliva se u reku Mlavu kao njena leva pritoka, a poreklo vode samog vrela još uvek nije poznato, iako su vršena razna ispitivanja. Temperatura vode na ovom mestu iznosi između 10 i 12 stepeni tokom cele godine, a providnost je jedan metar, dok u retkim slučajevima bude i do šest metara.
Foto: IvanM
Krupajsko vrelo spada u grupu kraških vrela. Pri dnu je amfiteatralnog oblika, strmih, mestimično vertikalnih strana, a protok vrela je dugačak 435 metara i prvo otiče prema severu na dužini od 130 metara dok potom skreće prema zapadu i nakon 300 metara se uliva u Krupajsku reku.
Foto: Miodrag Penčić
Zbog svoje neobičnosti i bajkovite lepote, vrelo i ambijent u okolini od 9 hektara zaštićeni su kao spomenik prirode od nacionalnog značaja Republike Srbije. Na osnovu Zakona o zaštiti životne sredine, za zaštićeno prirodno dobro od izuzetnog značaja, Krupajsko vrelo predstavlja jedno od najjačih kraških izvora u Srbiji i po morfologiji svog izvorišta, hidrološkim funkcijama i pratećim prirodnim obeležjima pripada grupi najreprezentativnijih gravitacionih vrela.
