Rekonstrukcija drevne „bagdadske baterije“. Glineni ćup (nešto viši od 18 cm) sadržavao je bakarni cilindar zapečaćen asfaltom (bitumenom). U njemu je bila gvozdena šipka. Ako je cilindar bio napunjen kiselinom koja je djelovala kao elektrolit (provodljivi rastvor), električna struja je tekla između gvozdene šipke i bakarnog cilindra.
Kolekcija Iračkog muzeja u Bagdadu sadrži i mali, običan ćup koji je, uprkos svojoj neuglednosti, hvaljen kao najnevjerovatnije otkriće u arheologiji nauke. Jer, iako je star oko 2000 hiljade godina, on je po svom izgledu i namjeni, očigledno obloga za električnu bateriju.
Ovaj zagonetni predmet pronađen je juna 1936, kada su radnici koji su kopali zemlju za izgradnju nove pruge pored Bagdada, slučajno otkrili jednu drevnu grobnicu. Arheolozi su potom utvrdili da je grobnica bila dio naselja Parćana (od oko 250. prije nove ere do 250. godina nove ere). Među ostalim relikvijama pronađen je i glineni ćup ovalnog oblika sa čudnom sadržinom – bakarnom cijevi sa jednim zatvorenim krajem, jednom gvozdenom šipkom i nekoliko trošnih komada bitumena (asfalta).
Fizičar Vorte Vinton iz naučnog muzeja u Londonu, ispitao je ćup kad je posjetio Bagdad. Bio je inpresioniran: „Stavite neku kiselinu u bakarni sud, bilo kakvu, dobro je i sirće i dobićete jednostavnu ćeliju koja će proizvoditi voltažu i dati električnu struju“. Kako je Votson rekao, bilo je očigledno da je taj predmet električna baterija.
Kasnije su mnogo puta testirane replike ovog ćupa i sve su besprijekorno funkcionisale za proizvodnju struje. Čak je i u popularnoj TV seriji „Razotkrivanje mitova“ (engl. MythBusters), provjerena funkcionalnost ćupa. Deset glinenih boca postavljeno kao baterije, sok limuna je izabran kao elektrolit koji će da pomogne uspostavljanju napona između bakra i gvožđa (otkriveno je da jedan jedini limun proizvodi veći napon nego jedna baterija). Kada su sve baterije redno povezane, davale su napon od 4 V.
Glavno pitanje koje muči naučnike je – Čemu su služile uopšte ove „baterije“?
