Svake godine bacamo stari kalendar i mijenjamo ga novim. Svakog mjeseca okrećemo narednu stranicu, a kada želimo da znamo na koji dan u nedjelji pada određeni datum, moramo da vrtimo naprijed-nazad dok ne dođemo do određenog mjeseca. Međutim, postoji kalendar na jednoj stranici koji nam odmah daje odgovore na ova pitanja tokom godine, a uz manje korekcije i stotinama godina unaprijed.
Umjesto da okrećemo listove kalendara svakog mjeseca, postoji kalendar na jednoj jedinoj stranici koji praktično odmah daje sve potrebne informacije za cijelu godinu. Što je još bolje, ako razumijemo kako funkcioniše, više nećemo morati da kupujemo drugi kalendar, jer jednostavnim pomjeranjem određenih „kućica“ možemo da obnovimo kalendar za svaku narednu godinu, navodi astrofizičar dr Itan Sigel.
Ispostavilo se da su, matematički, odgovori na bilo koje pitanje kada želimo da uskladimo dan u nedjelji sa kombinacijom datum/mjesec u godini – izuzetno predvidljivi, jasni i jednostavni za odgonetanje. Ako se ne ograničite na korišćenje konvencionalnog mjesečnog kalendara, već koristite ovaj kalendar na jednoj stranici, ne samo što će vam trajati cijele godine već ga je izuzetno lako prilagoditi za bilo koju/sve godine u budućnosti.
Kako ovaj kalendar funkcioniše
Kalendar na jednoj stranici za 2023. godinu
Kao što se vidi na slici, u lijevoj polovini kalendara su datumi koji važe za sve mjesece, sa desne strane dani u nedjelji, a u gornjem desnom dijelu mjeseci.
Svi znamo da:
– Januar, mart, maj, jul, avgust, oktobar i decembar imaju 31 dan.
– April, jun, septembar i novembar imaju po 30 dana.
– A februar ima ili 28 dana (u prostim godinama) ili 29 dana (u prestupnim godinama).
Sve dok ovo znamo, vrlo je lako koristiti ovaj kalendar i uskladiti datum/mjesec u godini sa danom u nedjelji na koji pada.
Da li ste znali?
– Prosta godina uvek počinje i završava se istog dana u nedelji.
Isto tako:
– Januar i oktobar počinju uvek na isti dan u nedelji;
– februar, mart i novembar počinju uvek na isti dan u nedelji;
– april i jul počinju uvek na isti dan u nedelji;
– septembar i decembar počinju uvek na isti dan u nedelji.
Evo nekoliko primjera koji će vam pomoći da se snađete na ovakvom kalendaru. Prvo, recimo ako slavite Svetog Nikolu, 19. decembra, na klasičnom kalendaru biste morali da vrtite do posljednje stranice da vidite u koji dan pada, ovako, krenete od broja 19 i idete do kolone u kojoj piše decembar i vidite da vam slava pada u utorak.
Međutim, ako imate drugačije pitanje, pa vas zanima koji će sve mjeseci u ovoj godini imati „petak 13.“– krećete od broja 13 i prevlačite prstom dok ne dođete do „petak“, a zatim pomjerate nagore da vidite koji će mjeseci imati ovaj dan i datum.
Godina 2023. će imati dva „petka 13.“ – jedan smo imali u januaru, ali ćemo imati još jedan u oktobru.
U svakom slučaju, najveću prednost ovakav kalendar pruža u lakom pronalaženju dana u nedjelji na koji pada određeni datum.
Šta dalje
Ali šta se dešava kada krenemo na sljedeću godinu? Ili šta ako želimo da znamo kombinaciju dan u nedjelji/dan/mjesec mnogo godina unaprijed? Ovdje – po mišljenju astrofizičara dr Itana Sigela – kalendar na jednoj stranici pokazuje svu svoju moć.
Jednostavan razlog za to je što, osim što se mijenja raspored mjeseci (plavo), sve ostalo je uvek isto, iz godine u godinu. Štaviše, način na koji su mjeseci raspoređeni mijenja se po izuzetno predvidljivom, ponavljajućem obrascu.
U čemu je tajna
Svaka prosta godina ima 365 dana: samo jedan dan više od broja dana u pune 52 njedelje (što je 52 x 7 = 364). Kao rezultat toga, pošto je 1. januar 2023. počeo u nedjelju, a pošto 2023. ima 365 dana, odmah znamo da će se 31. decembar 2023. pasti u nedjelju (u šta se možete uvjeriti koristeći kalendar na jednoj stranici ako želite), pa će 1. januar 2024. pasti u ponedeljak.
Sve što treba da uradite je, dakle, da preuredite raspored mjeseci za 2024. godinu, imajući u vidu da će februar 2024. imati 29 dana, jer spada u prestupnu godinu.
Međutim, važno je obratiti posebnu pažnju na način na koji „mjesečni“ raspored izgleda drugačije u 2024. od onoga u 2023.
U 2023:
- januar je počeo u nedjelju, kao što će početi i oktobar,
- maj će početi u ponedjeljak,
- avgust u utorak,
- februar, mart i novembar u srijedu,
- jun u četvrtak,
- septembar i decembar počinju u petak,
- i konačno, april i jul počinju u subotu.
Međutim, pošto je 2024. prestupna godina, njen februar ima 29 dana, pa se obrazac mijenja na dva načina. Jedan od načina je da se mjesečna odredišta za plasman promijene u:
- januar, april i jul počinju u ponedjeljak,
- oktobar u utorak,
- maj u srijedu,
- februar i avgust u četvrtak,.
- mart i novembar u petak,
- jun u subotu,
- septembar i decembar u nedjelju.
Druga, isto toliko važna, promjena je da 2025. godine 1. januar neće početi samo dan kasnije nego 1. januar 2024, već dva dana kasnije jer je 2024. imala 366 dana.
Ali sada, gledajući kalendar za 2025. godinu, možete vidjeti da je obrazac koji mjeseci počinju u koji dan u nedjelji identičan šablonu iz 2023! Jedina razlika je „pomjeranje“ od tri dana u nedjelji unaprijed, zbog činjenice da je 2023. imala jedan dan više (365) od broja dana u 52 pune nedjelje (364), dok je 2024. imala dva dana više (366), za ukupnu smjenu od tri dana u nedjelji unaprijed. Dakle:
- januar i oktobar počinju istog dana u nedjelji: ovog puta u srijedu,
- maj počinje u četvrtak,
- avgust u petak,
- februar, mart i novembar počinju u subotu,
- jun u nedjelju,
- septembar i decembar u ponedjeljak,
- a april i jul počinju u utorak.
Isti obrazac će važiti 2026. godine, kada godina počinje još jedan dan u nedjelji unaprijed - u četvrtak, i 2027. godine, kada godina ponovo počinje još jedan dan u nedjelji unaprijed - u petak.
Međutim, kada dođemo do 2028. godine, moramo da se vratimo na našu mjesečnu organizacionu šemu „prestupne godine“. Da, moramo da preskočimo jedan dan iz prethodne godine da bismo saznali da 1. januar 2028. počinje u subotu, ali sada će februar, koji će početi u utorak (tri dana u nedjelji ispred januara), imati 29 dana.
Kao rezultat toga:
- januar, april i jul počinju u subotu,
- oktobar počinje u nedjelju,
- maj u ponedjeljak,
- februar i avgust u utorak,
- mart i novembar u sredu,
- jun u četvrtak,
- a septembar i decembar počinju u petak.
Ono što je divno u vezi sa ovim je da postoji samo 14 mogućih kalendarskih konfiguracija: po jedna za svaku od sedam prostih godina gdje 1. januar pada na svaki od sedam dana u nedjelji, i po jedna za svaku od sedam prestupnih godina gdje 1. januar počinje svakog mogućeg dana u nedjelji.
Za koje godine će vam važiti kalendar na jednoj stranici
Isti kalendar koji važi za 2023. godinu, ponovo će važiti 2034, 2045, 2051, 2062, 2073, 2079, 2090, 2102, 2113. i 2119. Za proste godine, uvijek će postojati kalendarske godine između šest ili 11 ponavljanja, osim kada se prelazi preko proste godine koja se završava na „00“, kao što je 2100, kada se vrijeme ponavljanja uvijek produžava na 12 godina ili se skraćuje da bi se ponovilo „dodatnih“ šest godina u tom intervalu.
Kalendar za 2025. prikazuje isti obrazac, koji se ponavlja u 2031, 2042, 2053, 2059, 2070, 2081, 2087, 2098, 2110 i 2121.
Kalendar za 2026. ima „dodatnih“ šest godina ponavljanja na kraju vijeka: 2037, 2043, 2054, 2065, 2071, 2082, 2093, 2099, 2105 i 2122. godine.
Kalendar za 2027. ima skoro identičan obrazac kao 2026, ponavljajući se 2038, 2049, 2055, 2066, 2077, 2083, 2094, 2100, 2106 i 2117. godine.
Ali za prestupne godine, obrazac ponavljanja je svakih 28 godina kada se ne prođe prosta godina koja se završava na „00", ili za 12 ili 40 godina kada to činimo. Kalendar za 2024. ponavlja se 2052, 2080, 2120, 2148, 2176 i 2216, dok se 2028. ponavlja 2056, 2084, 2124, 2152, 2180 i 2220.
Možete da vrlo jednostavno napravite sopstveni kalendar na jednoj stranici za bilo koju godinu, samo ako znate kada je 1. januar i da li je godina prestupna ili ne.
Probajte, predlaže dr Itan Sigel, možda će vam biti zgodnije od bilo koje druge opcije koju ste ikada isprobali.
