Veliko otkriće u Lici: Pronađene životinje stare 400 mil. godina
Hrvatsko-slovački tim biospeleologa opisao je dve do sada nepoznate vrste pauka skakača, grupe koja je među najstarijim poznatim i istovremeno najsitnijim kopnenim životinjama.
Prema pronađenim fosilima, pauci skakači su stari oko 400 miliona godina, i verovatno predstavljaju "lozu" koja je izašla iz mora, ističu stručnjaci.
Prva vrsta pronađena je u Markovom ponoru u koji se uliva reka Lika i ima telo dugo svega do jedan milimetar. Druga u Špilji u kamenolomu Tounj kod Ogulina i doseže 1,2 milimetra telesne dužine.
Većina pauka skakača poznata je po tzv. furki, posebnom organu na zadnjem delu tela pomoću kog mogu skočiti nekoliko stotina puta više od svoje visine, što ih čini jednim od najboljih skakača u životinjskom svetu.
Ti organizmi su prisutni gotovo svuda u svetu, ali su uprkos tome relativno slabo poznati.
Procenjuje se da bi u svetu moglo biti oko 50 hiljada vrsta pauka skakača, a sigurno je poznato i opisano oko 8.500 vrsta. Jedan od autora teksta, Marko Lukić iz Zagreba, kaže da je u Hrvatskoj do sada zabeleženo oko 110 vrsta i podvrsta pauka skakača, od čega dvadesetak podzemnih. Neke vrste žive na vrlo uskom području i spadaju u ugrožene.
Mnoge vrste pećinskih pauka skakača još nisu naučno opisane, kaže Lukić i dodaje da su nedavnim istraživanjima otkrivene nove, na čijim naučnim opisima tek treba da se radi.
U Hrvatskoj su istraživanja vezana za ove životinje dugo bila zanemarena. Svega po jedan odnosno po dva teksta objavljena su sedamdesetih i osamdesetih godina prošlog veka. Marko Lukić je prvi autor iz Hrvatske koji se bavi paucima skakačima, a „zanat“ je „ispekao“ kod Luisa Deharvenga, vodećeg svetskog stručnjaka, zaposlenog u Prirodnjačkom muzeju u Parizu.
Vrsta Neelus cvitanovici, nazvana po karlovačkom biopeleologu Hrvoju Cvitanoviću, nađena je kasnijim istraživanjima na više mesta u Lici i Dalmaciji, a druga, Neelus lackovici, nazvana po zagrebačkom speleološkom istraživaču i edukatoru Damiru Lackoviću, za sada je poznata iz 14 pećina iz Ogulinsko-plašćanske zaravni.
(b92/Dnevnik.hr)
