Kako su živjele ptice za vrijeme dinosaurusa?
Minijaturni fosil praistorijske ptice pomaže naučnicima da razumiju razvoj ptica u vrijeme dinosaurusa.
Fosil iz perioda mezozoika (prije 250 do 65 miliona godina) je ptica iz grupa ptica poznatih kao Enantiornithes. Ovaj kostur je među najmanjim ptičjim skeletima ikada otkrivenim, iz razdoblja mezozoika.
Kraći je od pet centimetara i vjerovatno je težio oko 85 grama, dok je bio živ. Ono što ovaj fosil čini toliko značajnim i jedinstvenim jeste to što je ptić uginuo vrlo brzo nakon što se izlegao, a to je ključno razdoblje formiranja kostura kod ptica.
To znači da je vrlo kratak životni vijek ptice dao naučnicima rijetku priliku za analizu koštane strukture i razvoja kostiju te vrste.
Proučavanje osifikacije, procesa razvoja kostiju, može mnogo toga da objasni o životu mlade ptice, kažu naučnici. Može da im pomogne da otkriju sve od toga je li mogao da leti ili je, poslije izlijeganja, morao da ostane u gnezdu, kao i da li je mogao sam da preživi.
Vođa istraživanja Fabijen Knol sa Univerziteta u Mančesteru objašnjava:
"Evoluciona diversifikacija ptica rezultirala je širokim rasponom razvojnih strategija mladunaca i značajnim razlikama u brzini njihovog rasta. Analiziranjem razvoja kostiju možemo da proučimo čitav raspon evolucionih osobina".
Zbog toga što je fosil tako mali, tim naučnika je, u njegovom proučavanju, koristio sinhotronsko zračenje kako bi do detalja vidio mikrostrukturu kostiju.
Knol kaže da nove tehnologije paleontolozima nude neslućene mogućnosti za istraživanje fosila.
Naučnici su otkrili da je prsna kost ptića uveliko bila formirana od hrskavice i još nije bila okoštala, što znači da još mogao da leti.
Obrasci okoštavanja koji su uočeni kod ove i drugih vrlo mladih ptica iz grupe Enantiornithe sugerišu da su razvojne strategije te grupe drevnih ptica bile raznovrsnije nego što se ranije mislilo.
Tim ističe da to što nije imao okoštali sistem ne znači nužno da je ptić pretjerano zavisio od roditelja za hranu. Današnje vrste ptica, poput agapornisa, vrlo su zavisne od roditelja, kada se izlegnu, dok su druge, poput pilića, vrlo nezavisne.
Koautor istraživanja Luis Čiape iz Muzeja prirodne istorije u Los Anđelesu kaže da novo otkriće, zajedno sa drugim iz drugih dijelova svijeta, omogućava uvid u svijet drevnih ptica koje su živjle u vrijeme dinosaurusa.
"Fascinantno je koliko je mnogo obilježja koje vidimo kod današnjih ptica, bilo razvijeno prije više od sto miliona godina", ističe on.
(Hina)
