Inspekcijske službe u Bosni i Hercegovini u ovoj godini izrekle su kazne u iznosu višem od četiri miliona KM, zbog nepoštovanja uredbi entitetskih vlada o formiranju cijena i marži nafte i naftnih derivata, te osnovnih životnih namirnica.
Ispostavilo se da su na benzinskim pumpama i u trgovinama tokom cijele godine nezakonito dizane cijene. Uredbe donesene da bi se građanima olakšalo usljed enormne inflacije, bile su mrtvo slovo na papiru.
Entitetski, kantonalni, gradski i opštinski tržišni inspektori izvršili su u ovoj godini stotine kontrola. U fokusu su im bili gorivo i osnovne životne namirnice.
Rezultati kontrola su poražavajući. Na svakoj drugoj kontrolisanoj benzinskoj pumpi utvrđena je neka nepravilnost. Ništa bolje nije bilo ni u trgovačkim centrima i marketima, čiji se vlasnici takođe nisu pretjerano obazirali na uredbe o ograničenju cijena, a koji su poput pumpadžija novčanike građana ostavili tanje za stotine hiljada KM.
Inspekcijski organi u Bosni i Hercegovini izrekli su u ovoj godini kazne u iznosu od 4 miliona i 250 hiljada KM zbog nepoštivanja uredbi entitetskih vlada o formiranju cijena i marži za naftu i naftne derivate, kao i osnovne životne namirnice – brašno, ulje i šećer. Od ovog iznosa tri miliona KM kazni izrečeno je u Republici Srpskoj, a milion i 250 hiljada KM u Federaciji BiH.
U Udruženju za zaštitu potrošača „Don“ iz Prijedora smatraju da se kažnjavanjem postigao suprotan efekat od očekivanog. Nije došlo do smanjenja cijena, a kazne koje su platili vlasnici pumpi i trgovci namirene su dodatnim poskupljenjima, odnosno i njih su na kraju ustvari platili građani.
MURISA MARIĆ, Udruga za zaštitu potrošača "Don" Prijedor
"Kaznene mjere su takve da trgovci čini mi se svjesno krše sve ovo i da nije strašno ni kad ih kazni inspekcija da se to vrlo lako plati, jer sve te kazne su u suštini platili potrošači."
Da se kažnjavanjem u maloj otvorenoj ekonomiji poput naše, potpuno zavisnoj od uvoza, malo šta može postići smatra i Marko Đogo sa Ekonomskog fakulteta u Istočnom Sarajevu.
"Ovakva informacija o kažnjavanju privrednih subjekata lijepo zvuči, ali definitivno u ovom ekonomskom sistemu to ne znači puno i neće promijeniti ništa", mišljenja je Đogo.
Robne rezerve kojima bi se moglo intervenisati u kriznim situacijama ne postoje. Na uredbe vlada o ograničenju cijena niko se gotovo i ne obazire. Napisane kazne su više pogodile građane nego one kojima su izrečene. Kako i kada izaći iz ovog začaranog kruga ne zna niko. A dok se ne pronađe izlaz građani će svakog dana biti sve siromašniji, a trgovci sve bogatiji.
