Godišnja rata u 2020-toj godini, za otplatu prethodno uzetih kredita, iznosi 510 miliona 690 hiljada i 700 konvertibilnih maraka. Kada se ta brojka podijeli sa 365 dana u godini, prosta računica govori da građani dnevno otplaćuju nevjerovatnih 1 milion 399 hiljada i 152 marke kako bi se vraćala rata kredita za ovu godinu.
S obzirom na to da se kreditima ogromnim dijelom pokrivaju minusi koje prave oni na jaslama budžeta, novac nije otišao na prave adrese. A mogao je, da nije bilo nepromišljenog zaduživanja Vlade Republike Srpske godinama unazad.
Za milion i 399 hiljada maraka, koliko trenutno iznosi dnevna rata za otplatu kredita, izrazito nerazvijene i nerazvijene opštine u Republici Srpskoj mogle su da odu korak dalje i pređu na status razvijenih.
MOGUĆNOSTI ZA ULAGANJA U VRIJEDNOSTI OD 1.399.152 KM
- Izgradnja saobraćajnice u dužini od kilometra
- Izgradnja manje škole
- Izgradnja kružnog toka
- Rekonstrukcije glavne ulice
- Izgradnja ili rekonstrukcija objekata za kulturu
- Izgradnja i otvaranje fabrike za proizvodnju dijelova za automatske mjenjače
- Otvaranje farme pilića, krava, koza
Da su ulaganja Vlade Srpske u opštine neophodna, govori i činjenica da je od 64 opštine i grada u Srpskoj, čak 20 izrazito nerazvijeno, 15 nerazvijeno i 10 srednje razvijeno. S tim su saglasni i narodni poslanici koji stižu iz svih krajeva Republike Srpske.
"Mislim da bi prije svega tim lokalnim zajednicama trebalo obezbijediti novac za izadu strateških planova za pravljenje poslovnih zona, jer oni nemaju novca za takva ulaganja", poručuje SNSD-ov Igor Žunić iz Dervente.
„Trenutno vi u Srebrenici nemate ni hotel, ni ugledan restoran. Sve te uslužne djelatnosti bi se riješile otvaranjem banje Guber, kako bi oživio grad pokretanjem banjskog liječenja", kaže Begija Smajić iz koalicije "Zajedno za BiH", iz Srebrenice.
„Sa tim novcem biste kad bi se izdvajalo godinu dana, mogli završiti hidroelektranu Ulog i Mrsovo kod Rudog, i time ostavili građane da ne odu", poručuje Nebojša Vukanović iz Trebinja.
„Na sceni je centralizacija. Lokalnim samoupravama se daju samo obaveze, a kada se treba raspodijeliti novac, oni imaju monopol i samo ga prikupljaju", kaže SDS - ov Zoran Vidić iz Broda.
Ekonomisti se slažu da problem nastaje prije svega u centralizaciji novca koji se najvećim dijelom slijeva u budžet Republike Srpske, a manjim opštinama se daje u mrvicama.
„Imate situaciju gdje se od prihoda na porez iz opština uzima ¾ a vraća im se tek ¼. To bi trebalo obrnuti" - poručuje Zoran Pavlović.
Svojevrsni skandal je izbio prošle godine, kada je Vlada Srpske u novembru odlučila da pomogne izrazito nerazvijene opštine, i to sa svega 1000 konvertibilnih maraka, s napomenom da izvještaj o namjenskom trošenju sredstava dostave resornom ministarstvu.
Ipak, s obzirom da je izborna godina, iz Vlade su saopštili da će finansirati izgradnju kuća mladim bračnim parovima i samohranim roditeljima u izrazito nerazvijenim i nerazvijenim opštinama, pod uslovom da imaju svoje zemljište. Simbolično ili ne, poziv će biti otvoren u oktobru i trajaće mjesec dana.
Iz Vlade Srpske nisu naveli ni koja je procijenjena vrijednost projekta, ni da li će sredstva biti obezbijeđena iz nekog novog kredita, ili se to već moglo uraditi ranije iz nekog od prethodnih enormnih zaduženja.
