Funkcioneri u Srpskoj i dalje imaju zakonsku obavezu sa podnose lične finansijske izvještaje, odnosno imovinske kartone, ali Republička komisija za utvrđivanje sukoba interesa u organima vlasti može samo da ih deponuje, jer nema mogućnost da ih provjerava.
To je rezulat pravne trakavice između Republičke komisije i Ustavnog suda RS koja traje još od 25. septembra 2019. kada je sud, na inicijativu troje Modričana, utvrdio da Pravila o postupku pred Republičkom komisijom i načinu kontrole finansijskih izvještaja nisu u saglasnosti sa Ustavom i Zakonom o sprečavanju sukoba interesa RS.
Ta Pravila koja su važila od 2009. bila su jedan od ključnih dokumenata po kome je radila Komisija, jer je njima bila precizirana sva procedura – od podnošenja prijave za sukob interesa, načina dokazivanja, do prikupljanja podataka o imovini funkcionera.
A riječ je o poslanicima u Narodnoj skupštini, delegatima u Vijeću naroda, odbornicima u skupštinama opština i gradova, predsjedniku i potpredsjednicima Republike, članovima Vlade, generalnim sekretarima predsjednika RS, Narodne skupštine, Vijeća naroda i Vade, kao i gradonačelnicima i njihovim zamjenicima, načelnicima opština i zamjenicima načelnika opština, te savjetnicima i članovima porodice.
Zbog toga je Republička komisija podnijela inicijativu za ocjenjivanje ustavnosti člana 12. Zakona o sprečavanju sukoba interesa u organima vlasti RS, želeći da potpuno iz zakona izbaci dio o imovinskim kartonima, jer je smatrala da nema mogućnost da ispoštuje zakon.
Međutim, Ustavni sud je to odbio krajem oktobra 2020. što znači da i daje ostaje član Zakona koji glasi: „Izabrani predstavnici, nosioci izvršnih funkcija i savjetnici dužni su dostavljati redovne finansijske izvještaje. Komisija će posebnim aktom urediti način kontrole finansijskog izveštaja“. U prevodu, Republička komisija mora da napiše novi tekst pravila.
Kada će to tačno biti, ne zna se, ali predsjednica komisije Obrenka Slijepčević za Srpskainfo kaže da se aktivno radi na tome.
– Do izrade pravila, komisija nije u mogućnosti da vrši kontrolu finansijskih izvještaja. Komisija je bila utvrdila obrazac finansijskog izvještaja koji po svemu odgovara odredbama Zakona, te je shodno i mišljenju Agencije za zaštitu ličnih podataka BiH, apsolutno sačuvala privatnost prema zakonu. Komisija utvrđuje šta sve čini imovinu lica, a ne kontroliše na koji način je ta imovina stečena – kaže Slijepčevićeva.
Prema njenim riječima, akon odluke Ustavnog suda RS došlo je do pravne nesigurnosti i pravnog vakuuma za rad po ovom bitnom pitanju.
– Razlog koji Ustavni sud RS uzima kao osnovni je da je Komisija postupajući po Zakonu povredila Ustav, što je zaista pravno nemoguće – smatra Slijepčevićeva.
