UN: Elektronski otpad se gomila, recikliranje nezadovoljavajuće
Foto: Freepik
Ako se aktuelni trend nastavi, do 2030. godine će godišnja proizvodnja ‘e-otpada’ iznositi 82 miliona tona.
Ujedinjene nacije su upozorile da se otpaci od elektronike gomilaju širom svijeta dok nivo recikliranja ostaje nizak, a moguće je i da će dodatno opasti.
Agencije UN-a koriste izraz “e-otpad”, koji se odnosi na odbačene uređaje sa električnim napajanjem ili baterijom, što uključuje mobilne telefone, električne igračke, televizore, mikrotalasne pećnice, elektronske cigarete, laptope i solarne panele, prenosi Beta.
Izraz “e-otpad” ne uključuje otpad koji potiče od električnih vozila, jer on potpada pod odvojenu kategoriju.
Međunarodna unija za telekomunikacije i sa njom povezana istraživačka agencija UNITAR u izvještaju navode da je samo u 2022. godini proizvedeno 62 miliona tona “e-otpada” – dovoljno da se cijela planeta branik-uz-branik opaše kamionima koji bi vukli prikolice napunjene takvom vrstom otpada.
Do 2030. godine, ako se ovakav trend nastavi, godišnja proizvodnja “e-otpada” iznosit će 82 miliona tona.
Polovina “e-otpada” iz 2022. godine otpada na metale, i to na bakar, zlato i željezo, a vrijednost toga je gotovo 91 milijardu dolara, navodi se u saopštenju.
Prikupljanje i recikliranje otpada
Na plastiku otpada 14 miliona tona, uključujući supstance kakvi su kompozitni materijali i staklo.
Ujedinjene nacije su saopštile da je samo 22 posto “e-otpada” na propisan način sakupljeno i reciklirano u 2022. godine, a očekuje se da će ta količina opasti za 20 posto do kraja decenije zbog “zapanjujućeg rasta” količine takvog otpada uslijed veće potrošnje, ograničenja mogućnosti za popravke uređaja, smanjene trajnosti proizvoda, sve veće “elektronifikacije” društva i nepodesne infrastrukture za upravljanje otpadom.
Prema navodima dvije agencije, dio odbačenih elektronskih uređaja sadrži opasne materije kao što je živa, kao i rijetke metale koje proizvođači tehničkih uređaja vole, a trenutno samo jedan posto potražnje za 17 minerala koji potpadaju pod te retke metale podmiruje se kroz recikliranje.
Gotovo polovina ukupnog “e-otpada” nastaje u Aziji, gdje tek nekoliko zemalja ima zakone o toj vrsti otpada ili propise kojim se ustanovljava poželjnim obim recikliranja, navodi se u saopštenju.
Najveća stopa recikliranja i prikupljanja je u Evropi (40 posto), a najmanja je u Africi (oko jedan posto), ali u Africi se najmanje i stvara takva vrsta otpada u odnosu na ostale regije svijeta.
Izvor: Agencije
