Optimizam oko brzog formiranja vlasti na nivou BiH i nastavka evropskog puta, koji je “podebljan” odlukom Savjeta Evrope da krajem prošle godine BiH pokloni kandidatski status, brzo je splasnuo nakon prvih ozbiljnijih pregovora novih koalicionih partnera na državnom nivou.
Iako su lideri SNSD, HDZ BiH i “osmorke”, nedugo nakon završetka izbora i dobijanja kandidatskog statusa za priključivanje BiH Evropskoj uniji, slavodobitno najavljivali brzo formiranje novog Savjeta ministara, koji bi, kako su govorili, trebalo da se bavi suštinskim temama, a unutrašnje političke i nacionalne nesuglasice ostavi po strani, prvi dani nove godine pokazali su da stari problemi i dalje predstavljaju dominantnu političku tačku u BiH. To je posebno došlo do izražaja nakon što je Narodna skupština Repulike Srpske ponovo usvojila Zakon o nepokretnoj imovini, a lider SNSD Milorad Dodik ponovio da nepokretna imovina isključivo pripada entitetima.
Osim toga, trzavice u novouspostavljenoj koaliciji buknule su i zbog namjere SNSD da na funkciju ministra za izbjeglice i ljudska prava BiH kandiduje Denisa Šulića, svog visokog funkcionera koji se nacionalno izjašnjava kao Bošnjak, što su bošnjačke partije iz “osmorke” protumačile kao pokušaj vladajuće stranke u Srpskoj da uspostavi potpunu kontrolu nad Savjetom ministara BiH.
Izmjenjeni prioriteti
Iako je nakon jučerašnjeg sastanka s predstavnicima “osmorke” Dodik poručio da je SNSD odustao od Šulićeve kandidature, lideri Narodne evropske stranke (NES) i Stranke za BiH, Nermim Ogrešević i Semir Efendić, objavili su da napuštaju koaliciju te da će ubuduće djelovati opoziciono.
Da brzo formiranje Savjeta ministara BiH više ne predstavlja prioritet novoj koaliciji na nivou BiH juče je direktno potvrdio lider SNSD, Milorad Dodik. On je, između ostalog, poručio da je pitanje imovine u Republici Srpskoj i dalje neupitno, te da je SNSD, kako je rekao, otvoren za razgovore i politički dijalog kako bi se pojasnila trenutna situacija.
– To je stvar procedure. Mi mislimo da je to pitanje riješeno Dejtonom, ali mislimo da to nije problem za formiranje Savjeta ministara. Što se tiče ostalih tema, ovdje jeste stvar da se deblokira način odlučivanja o važnim temama. Mi želimo da deblokiramo odlučivanje na Savjetu ministara. Mnogi ekonomski sporazumi su blokirani. Važno je za sve ljude u BiH da se deblokiraju procesi – istakao je Dodik, ali dodao i to se SNSD “ne žuri s imenovanjem Saveta ministara BiH”, jer, kako je naveo, njegova stranka već ima svoje kadrove u sadašnjem tehničkom sazivu tog tijela.
Finansijska kriza
Politički analitičar Tanja Topić za Srpskainfo kaže da je širenje optimizma u vezi brzog formiranja vlasti na nivou BiH očigledno bilo isforsirano, te da je, prema njenim riječima, sada jasno da je ono dobrim dijelom bilo poticano zbog dobijanja kandidatskog statusa BiH za članstvo u EU.
– Međutim, brzo smo mogli da vidimo i oprečne stavove pojedinih članica nove koalicije na nivou BiH, koji su s rezervom prihvatili kandidatski status. Brzo je postalo jasno da oni tu jedino vide motivaciju u onom dijelu koji će omogućiti pristup finansijskim sredstvima i fondovima EU. Druge motivacije nema – tvrdi Topićeva.
Ona smatra da je uspostavljenje nove koalicije na nivou BiH dovelo u “vrlo povoljnu poziciju SNSD i HDZ”, odnosno da te dvije stranke apsolutno diktiraju tempo formiranja vlasti.
– Što se njih tiče, Savjet ministara i ne mora biti formiran jer ovaj postojeći nastavlja funkcionisati na način kako je funkcionisao. S druge strane, mislim da će uslijediti neka vrsta pritisaka iz onog što zovemo međunarodni faktor, koji jeste ubrzao proces formiranja Savjeta ministara i čini mi se da se ovog puta može desiti da se vlast na nivou BiH formira prije nego vlast u Federaciji BiH. Tu vidim određene probleme, posebno zbog toga što su dvije članice “osmorke”, NES i Stranka za BiH, odlučile da se povuku iz te priče. Njihovo povlačenje neće ugroziti formiranje Savjeta ministara, ali može ozbiljno ugroziti proces formiranja vlasti u Federaciji – ističe Topićeva.
Iako se, kako navodi, na prvi pogled čini kako su pojedini članovi nove vladajuće koalicije na nivou BiH “relaksirani”, odnosno da im je svejedno da li će se brzo formirati Savjet ministara ili ne, Topićeva smatra da to i nije baš tako kako izgleda.
– Ne bih rekla da se bilo ko nalazi u relaksiranom stanju iz prostog razloga što se BiH i njeni entiteti finansijski nalaze u vrlo teškoj i složenoj situaciji. Bez finansijske podrške i sredstava iz EU, teško da mogu preživjeti ovu godinu – ocjenjuje Topićeva.
Srpska info/Foto: Srna
