Ugovor o koncesiji za izgradnju dvije hidroelektrane na Vrbasu, između Vlade Republike Srpske i preduzeća “HES Vrbas” nakon deset godina je raskinut. Zbog nepoštovanja ugovora o izgradnji HE Krupa i HE Banja Luka – niska, saopšteno je iz Advokatske kancelarije Baroš.
Piše. Mirjana Tešanović
Vlada Republike Srpske se još nije zvanično oglasila, ali je preduzeće “HES Vrbas”, preko svog pravnog zastupnika Advokatske kancelarije Baroš, potvrdilo da će Vladi uputiti odštetni zahtjev, ali još nisu otkrili koliko novca će tražiti na ime izgubljene dobiti.
Ugovor o koncesiji potpisala je Vlada Republike Srpske 2004. godine.
Ugovor o koncesiji ima svoje specifičnosti u odnosu na druge ugovore (1), ali ne odstupa mnogo od standardne forme bilo kog drugog ugovora. On mora da sadrži sljedeće, ko su strane u ugovoru (jedna je uvijek izvršni organ), šta je predmet ugovora, vrijeme na koje se potpisuje, koja su prava i obaveze ugovorenih strana i sl., šta se dešava u slučaju spora, ko je nadležan da mogući spor rješava itd.
Ugovor o dodijeli koncesije vrijedan 165 miliona eura sa predstavnicima konzorcijuma HES Vrbas 2004. godine potpisao je tadašnji premijer Dragan Mikerević. Vlada je nudila mogućnost izgradnje samo jedne hidroelektrane, na šta koncesionar nije pristao. Još 2005. godine, kada je tadašnja Vlada priznala da je ugovor o koncesiji neprovodiv, iz HES Vrbas su govorili o odšteti od najmanje 130 miliona eura.
Dakle, obje strane u ovom ugovoru, koncedent i koncesionar, te 2005. godine konstatovale su da se predmet ugovora ne može realizovati. HES Vrbas nije pristao na ponudu Vlade, a Vlada je ugovor o koncesiji proglasila neprovodivim.
Ukoliko i prije isteka roka na koji je ugovor potpisan, jedna od ugovorenih strana ne može ispuniti uslove iz ugovora na koje se istim obavezala, a druga ne prihvata drugačije uslove, ugovor prestaje da važi, a u nekim slučajevima postaje i ništav, pa se postavlja logično pitanje, kako je neprovodiv ugovor, na čije uslove ni sam koncesionar nije pristao, važio još narednih 10 godina.
Pravno, postoje samo dva odgovora, ili je potpisan novi ugovor, ili su dodati anexi na postojeći.
Politički je to malo komplikovanija stvar. “Nakon dugogodišnjih pregovora i mnoštva preduzetih aktivnosti realizacija navedenog ugovora, izgradnja planiranih hidroelektrana je ipak izostala”, kažu iz Advokatske kancelarije Baroš. Šta se pregovara u okviru jednog ugovora, jer ugovor je obično konačan rezultat pregovora, te kakve su to aktivnosti poduzete na osnovu ugovora koje je neprovodiv i na čije uslove sam koncesionar nije pristao, nisu saopštili.
Zato je direktor HES Vrbas a.d. Banjaluka Nemanja Petković izjavio da odšteta ne može biti manja od 130 miliona eura, ali da on ne želi da o tome govori jer su to ozbiljne cifre i da iza konačnog odštetnog zahtjeva trebaju da stoje struka i institucije.
“Investitori iz Slovenije su našoj advokatskoj kancelariji ukazali povjerenje za zastupanje” napisano je na zvaničnoj stranici Advokatske kancelarije Baroš, no ne navodi se ko su oni.
To međutim nije nikakva tajna kao ni situacija koja se dešava ovih dana. Naime, 2011. godine pričala se ista priča.
“Vlada Republike Srpske namerava da oživi projekat izgradnje dve hidroelektrane na Vrbasu kako bi izbegla tužbu slovenačkog „Vijadukta“, koji preti da će tražiti čak 130 miliona evra odštete jer je, navodno, onemogućen da realizuju posao, saznaje Press RS!
S druge strane, posle duge pauze intenzivirani su i pregovori sa „Vijaduktom", koji, po svoj prilici, ne može da obezbedi oko 100 miliona evra, koliko prema procenama treba za gradnju elektrana. Iako niko od pregovarača još ne želi da otkriva karte, izgleda da je Vlada na putu da eliminiše astronomsku tužbu „Vijadukta", koja je najavljivana krajem prošle godine.
Većinski vlasnik HES-a je kompanija „Vijadukt" iz Portoroža, koja ima 99 odsto akcija preduzeća”, 16.09.2011. piše Press RS.
Srpska spasava 130 miliona evra
2011. premijer Vlade Republike Srpske bio je Aleksandar Džombić. Iako nigdje izričito ne piše, čini se da je te iste godine osnovana i Advokatska kancelarija Baroš. U poslovnoj biografiji oba osnivača i partnera, Predraga i Nenada Baroša stoji da su partneri od 2011. godine.
I ostale informcije iz biografija oba partnera su interesantne. Diplomirali su, iste, 2005. godine na Pravnom fakultetu univerziteta u Banjaluci.
Poslovna karijera Predraga Baroša počinje iste godine kada je diplomirao, prvo u Osnovnom sud u Banjaluci (2005-2007), zatim kod Notarke Gordane Gerdijan (2008), a onda u Investiciono-razvojnoj banci Republike Srpske (2008-2010).
I Nenad Baroš je očito imao mnogo sreće, jer pravnici kod nas sigurno nisu deficitaran kadar, pa je i on počeo da radi iste godine kada je diplomirao, također u Osnovnom sud u Banjaluci (2005. – 2007), potom u Komisija za hartije od vrijednosti Republike Srpske (2006-2009), pa na Ekonomskom fakultet Univerziteta u Banjoj Luci (od 2009).
Milorad Dodik bio je premijer Vlade Republike Srpske od 2006. do 2010. godine.
Kakva se igranka igra sada ne bih kalkulisala, ali ako se završi i kada se završi, građani će da plate ceh, iako na dernek nisu bili ni pozvani.
Rješenje i za to ima a zove se pravobranilaštvo. Pravobranilaštvo je organ kojem je povjerena zaštita prava određenih javnopravnih subjekata, a prije svega države. Pravobranilaštvo zastupa državu ili druge subjekte javne vlasti (opštine, gradove I sl.) kao stranku u postupku pred sudovimai organima uprave, a takođe deluje i kao pravni savjetnik države ili drugih subjekata javne vlasti, odnosno njihovih organa.
Obzirom da je Skupština Grada Banjaluka donijela odluku da se protivi potpisanom ugovoru o koncesiji, trebala bi tražiti da se u cijelu priču umiješa Pravobranilaštvo, štiteći interese Grada Banjaluka od očitog nemara Vlade Republike Srpske koji je po građane Grada Banjaluka ali i cijele Republike Srpske štetan. Do sada je ovaj veoma važan organ uglavnom ignorisao svoje obaveze, dopuštajući da mnogi štetni pravni poslovi prođu a da građani plate štetu, i naravno obezbjede redovnu platu uposlenicima ove institucije.
U konačnici, i sami građani treba da se organizuju i umiješaju u mogući spor, jer oni nisu treća strana, već prva, ona koja treba sve to da plati. Da ne žele te hidroelektrane rekli su jasno te 2005. godine kada je skoro 20.000 građana Banjaluke potpisalo peticiju, nakon koje je Skupština Grada donijela odluku da se protivi potpisanom ugovoru o koncesiji.
Čini se da nekome treba novac, naš novac i to nakon punih 10 godina, što će sasvim sigurno biti mnogo, mnogo više od 130 miliona eura. Nakon 10 godina, međutim, i mi, građani smo mnogo, mnogo pametniji i osvješteniji. Od te 2005. dosta toga se promijenilo, pa je i Vladi jasno da možemo da se organizujemo, djelujemo i u konačnici zaustavimo štetne poteze koje je godinama činila. Tako treba biti i u ovom slučaju.
Vezani članci: Milionska odšteta zbog raskida ugovora o gradnji hidroelektrana na Vrbasu
Kanjon Vrbasa je spašen – šta dalje?
Izvor: file:///C:/Users/WIN7/Downloads/2006_3_05_Djerdja.pdf (1)
Impulsportal
