Na rodnoj kući Diane Budisavljević u austrijskom gradu Inzbruku postavljena je spomen ploča zahvalnosti toj heroini koja je spasila na hiljade srpske djece u Hrvatskoj u Drugom svjetskom ratu.
Na ploči piše da je Diana Budisavljević, rođena Obekser (1891-1978), supruga poznatog zagrebačkog ljekara srpskog porijekla Julijana Budisavljevića, spasila na hiljade, pretežno srpske djece, iz logora fašističkog ustaškog rezima Nezavisne Države Hrvatske.
“Tek nekoliko godina nakon njene smrti, Dianin humanitarni angažman je postao poznat i u njenom rodnom gradu. Ovom pločom grad Inzbruk odaje počast ovoj hrabroj ženi“, stoji na ploči.
Senat grada Inzbruka prošle godine je odlučio da na rodnoj kući Diane Budisavljević postavi spomen-ploču.
Članovi Senata i Odbora za kulturu Grada Inzbruka su 18. novembra na sjednici Senata Grada Inzbruka jednoglasno usvojili konačnu verziju teksta na spomen-ploči.
Hrabra Austrijanka je, tokom Drugog svetskog rata, spasila 12.000 dece iz mnogih logora smrti, sa Korduna, Kozare i Hrvatskih i Bosanskih sela.
Rodila se i završila školu u Insbruku u Austriji kao Diana Obekser. Udala se za Julija Budisavljevića koji je bio profesor hirurgije. Julije je 1919. godine po dolasku u Zagreb osnovao Zavod za hirurgiju pri Medicinskom fakultetu. I Diana i Julije su pripadali visokim zagrebačkim krugovima. Dianina akcija počela je prvih meseci 1942, prikupljanjem i slanjem pomoći za žene i majke u logoru Gornja Rijeka. Proširiće se kasnije, kada je počela velika ofanziva, prvo na Kordunu i Baniji, a onda i na Kozari.
Ova plemenita žena okupila je sestre Crvenog križa Hrvatske, ljekare i drugo zdravstveno osoblje, kao i veći broj uglednih pojedinaca iz raznih oblasti života. Među njima su bili i Kamilo Bresler, Jana Koh, Tatjana Marinić, Majka Dragica Habazin, Vladimir Broz, Velimir Deželić, Ante Dumbović, supruga prof. Becića, akademskog slikara, trgovci Bajo Omičkus i Bojanić, arhitekta Vidaković... Žene su šile košuljice, zarubljivale pelene, pomagale danju i noću u njegovanju djece. Ne treba zaboraviti da se radi o Zagrebu tokom 1941., 1942. i 1943. godine. Akciju spasavanja malih logoraša životom je platilo jedanaest Dianinih saradnika. Ubili su ih isti oni koji su ubijali i djecu u kolijevkama.
U svom dnevniku, napisanom na njemačkom, i izdatom u samo 700 primjeraka, koji pokriva period od 23. oktobra 1941. do 13. avgusta 1945. godine, Diana kaže: "Za neke od preostalih sam uspjela dobiti neke podatke, ali mala umiruća stvorenja nisu mogla ništa kazati. Umrla su djelomično tamo, a djelomično od nas preuzeta kasnije, kao i toliko malih mučenika, kao nepoznata, bezimena djeca. A svako je imalo majku koja je za njim gorko plakala, imalo je svoj dom, svoju odjeću, a sad je trpano golo u masovnu grobnicu. Nošeno devet mjeseci, u bolu rođeno, s oduševljenjem pozdravljeno, s ljubavlju njegovano i odgajano, a onda - Hitler treba radnike, dovedite žene, oduzmite im djecu, pustite ih da propadnu; kakva neizmjerna tuga, kakva bol".
Poslije rata neumorno je radila na stvaranju socijalne službe u Hrvatskoj. Radila je u potpunosti u smislu Konvencije o pravima dijeteta koju su Ujedinjene nacije donijele mnogo godina kasnije.
Diana Budisavljević je preminula 1978. u Insbruku, potpuno zaboravljena.
Impuls
