Proruska propaganda iz “Andrićgrada” finansirana javnim sredstvima
Foto: Srna
Od desetina miliona maraka javnih sredstava koja su se prethodnih godina slila na račune “Andrićgrada”, dio sredstava koristi se i za otvorenu prorusku propagandu. Na portalu “Iskra” u čijem impresumu se navodi da je riječ o elektronskim novinama “Andrićgrada”, o turizmu koji bi trebalo da bude osnovna djelatnost ovog kompleksa, gotovo da nema ni riječi.
Piše: Miljan Kovač
Zato se redovno može čitati o “napredovanju” ruskih snaga u Ukrajini, a tu su i autorski tekstvovi poznatih proruskih propagandista, poput poznatog i ekstremnog Putinovog ideologa Aleksandra Dugina.
Putin umjesto turizma
„Srbi, izdržite, ostalo je još malo. Rusija će ojačati i moći će da vam pritekne u pomoć“, naslov je teksta objavljenog 25. decembra ove godine. U tekstu se prenosi Duginov komentar s društvene mreže „Telegram“ u kome on komentariše dešavanja u Srbiji nakon nedavno održanih izbora u toj zemlji.
„Vučića hoće da sruše oni isti koji su u Hag poslali Miloševića, Karadžića i sve heroje nepokorene Srbije. Verujem da izdajnike, koji žele Kosovo da predaju neprijatelju, treba istrebljivati bespoštedno“, prenosi Duginovu poruku glasilo „Andrićgrada“.
U samo mjesec dana „Iskra“ je prenijela desetak tekstova ovog autora, poznatog po njegovim ultradesničarskim stavovima.
Ovaj portal redovno prenosi sadržaje medija pod kontrolom režima Vladimira Putina, pa tako i tekst Andreja Viktoroviča Manojla, „stručnjaka za obojene revolucije“.
Elektronske novine Andrićgrada, kako je navedeno u impresumu, redovno prenose i izvještaje i analize s fronta u Ukrajini. Očekivano, samo s jedne strane, one bliske Moskvi.
Redovan kolumnista ovog glasila je i savjetnik Milorada Dodika, Pero Simić.
Kolumnisti „Iskre“, poznati po proruskim antizapadnim stavovima, su profesori Milo Lompar, Slobodan Antonić, kao i Miloš Ković kojem je svojevremeno zabranjen ulazak u Bosnu i Hercegovinu.
Glas Emira Kusturice
“Andrićgrad” su zvanično, 2011. godine, osnovali Vlada RS, opština Višegrad i preduzeće “Lotika” režisera Emira Kusturice. Ukupni osnivački ulog iznosio je 10 hiljada maraka, od čega je Kusturičina “Lotika” uložila 5100 maraka.
Na osnovu tog uloga, iako je Vlada RS u izgradnju kompleksa uložila 15 miliona maraka (bar prema zvaničnim podacima), Kusturica je suvereno kao većinski vlasnik upravljao “Andrićgradom” sve do 2021. godine. Zbog nagomilanih dugova je došlo do blokade računa.
Foto: Oslobođenje
Vlada RS je tada priskočila u pomoć i dokapitalizacijom od 2 000 000 maraka, kojim su računi deblokirani, odlučila preuzeti većinski vlasnički paket.
Prethodno je formirana komisija koja je utvrđivala raspodjelu vlasničkih udjela na osnovu ulaganja. Vlada RS je tako postala vlasnik 63,70 %. Kusturica zapravo nije izgubio ništa, jer je s ovim povećenim udjelom Republika Srpska na sebe preuzela i dugove nagomilane pod Kusturičinom upravom. Naravno, on je i dalje nezaobilazan faktor ovog kompleksa, svakako i “Iskre”, čiji je zvanični profil na “Telegramu” naslovljen sa “Iskra – glas Emira Kusturice”.
Na osnovu kojeg ulaganja je Kusturici ostavljeno 21,80 % udjela, do danas je za javnost ostala nepoznanica.
Čija je “Iskra”
U međuvremenu, odlukom Vlade RS, od aprila 2021. godine upravljanje “Andrićgradom” prepušteno je Olimpijskom centru “Jahorina”. Predsjednik Nadzornog odbora OC “Jahorina” Nedjeljko Elek, kao predstavnik državnog kapitala, de facto je postao prvi čovjek “Andrićgrada”.
O sadržaju načina finasiranja „Iskre“ u Olimpijskom centru “Jahorina” koji odnedavno gazduje „Andrićgradom“, kako kažu, ništa ne znaju. A izgleda ne znaju ni čije je to glasilo, pa i pored sadržaja u impresumu tvrde da je za njegovo uređivanje zadužen režiser Emir Kusturica koji je na čelu „Andrićevog instituta“.
“Gospodin Elek je na putu, a više detalja vam bez njega ne možemo dati”, odgovorili su kratko u ovom preduzeću. Zakon ćutanja, kada je Elek na putu, potvrđeno nam je, važi u “Andrićgradu”.
Međutim tvrdnje da je “Iskra” njihovo glasilo demantovali su u “Andrićevom institutu”. “Portal ne pripada nama nego Andrićgradu”, kratko je poručila Željka Ostojić, osoba zadužena za kontakte s medijima u toj ustanovi.
Sve će to narod platiti
Da javnih sredstava, između ostalog i za finansiranje proruske propagande, ne fali potrudili su se i iz “Hidorelektrana” na Drini. Ova firma je “Andrićgradu” 15. septembra ove godine dodijelila posao reklamiranja na koncertu Ace Lukasa, vrijedan 60 hiljada maraka bez PDV-a. Za dodjelu javne nabavke primijenjen je pregovarački postupak, tako da nije ni bilo šanse da “Andrićgrad” ispusti ovaj profit.
Ranije je i opština Višegrad sklopila više direktnih sporazuma s ovim turističkim preduzećem. Svi sporazumi se odnose na “medijsko predstavljanje”, iako “Iskra” ne piše o aktivnostima te opštine.
Analitičarka Tanja Topić kaže da nema mjesta iznenađenju što glasilo koje se finansira javnim sredstvima širi prorusku propagandu, jer je rukovodstvo RS otvoreno izabralo rusku stranu. Netransparentno trošenje javnih sredstava takođe je dio ovdje ustaljene prakse.
“Do sada nismo vidjeli da među nosiocima vlasti postoji briga o trošenju poreskog novca građana kao ni to da je nivo svijesti građana dosegnuo do pitanja o trošenju njihovog novca. Građane se ne pita da li su oni za trošenje novca u propagandne svrhe, ali mislim da je dobar dio građana saglasan s tim”, kaže Topić.
Poražavajuća je ipak činjanica da je dobar dio javnosti “opijen patriotizmom i antizapadnim narativom, dok pakuju kofere i upućuju se ka tom mrskom Zapadu”.
