„Mjesto u kutu- nikom na putu“. Ovim je riječima čuveni putopisac Evlija Čelebija još u 17. vijeku opisao opštinu Glamoč.
Četiri vijeka kasnije Glamoč je i dalje ostao u kutu, a opština koja je imala mnogo razvojnih mogućnosti i potencijala, ne funkcioniše kada je riječ o pojedinim situacijama, koje su posebno bitne za stanovništvo.
Zbog požara, u ovoj opštini su samo u prošloj godini izgorile tri porodične kuće. Međutim, u Glamoču ne postoji vatrogasna jedinica koja bi tom stanovništvu mogla da pritekne u pomoć.
Samo jedan ponuđač za vatrogasno vozilo
Ipak, prije nekoliko mjeseci, opštinska administracija je ušla u proceduru nabavke polovnog vatrogasnog vozila.
Naime, 28.10.2022. Glamoč je raspisao tender za nabavku vagtrogasnog vozila. U obavještenju u nabavci navedeno je da traže korišteno vatrogasno vozilo za potrebe Službe civilne zaštite i vatrogastva Opštine Glamoč, a planirano je da se za ovu nabaku izdvoji 150.000 KM bez PDV-a.
U tenderskoj dokumentaciji koja je pratila obavještenje o nabavci navodi se da traže vozilo koje je staro maksimalno 15 godina (2007. godina) i sa maksimalno pređenih 150.000 kilometara, te da, između ostalog, u vozilo mora biti ugrađen spremnik vode, zapremine min. 2.500l.
Na pomenuti poziv se javilo samo jedno preduzeće – “RIF POST” DOO iz Živinica, sa samo jednom ponudom, sa cijenom od 140.000 KM, te je pomenutoj firmi dodijeljen posao.
Iako je u tenderskoj dokumentaciji navedeno da vozilo mora biti bez vidljivih oštećenja, Glamoč je kupio vatrogasno vozilo “Volvo”sa nekoliko vidljivih tragova, veoma specifičnih.
Naime, nekoliko mjeseci ranije putem online oglasnika https://machineryline.info/ specijalizovanog za nabavku vozila za privredu kao i industrijsku opremu, bio je aktivan oglas za prodaju vatrogasnog kamiona marke “Volvo”, sa identičnim fizičkim nedostacima i oštećenjima, kao i kamion koji je nabavljen za potrebe Opštine Glamoč, ali sa cijenom od 24.900 evra.
Kamion iz pomenutog oglasnika “Volvo” FL-240 ima fizička oštećenja koja su vidljiva na prednjoj lijevoj strani kod fara, kao i oguljen prednji lijevi blatobran, identično kao i kamion koji je nabavljen za potrebe Opštine Glamoč.
Ono što je zanimljivo, pomenuti kamion sa oglasnika među tehničkim kapacitetima navodi i cisternu kapaciteta od 1.600 litara.
Tenderskom dokumentacijom Glamoč je tražio cisternu od 2.800 litara.
Isto tako, istovremeno sa nabavkom kamiona u Glamoču, sa oglasnika je povučen i oglas za pomenuti Volvo, to jeste obavještenje da je kamion prodat.
Tomislav Turnsek, kontakt osoba preduzeća “Linemedia”, koja je izdavač pomenutog oglasnika, na naš upit je poslao odgovor u kojem navodi da ne može dati precizne informacije ko je prodavac pomenutog vozila i za koliko novca je vozilo prodato.
“Kao jedna od vodećih oglasnih platformi, oglašavamo značajan broj vozila različitih vrsta i namjene iz cijeloga svijeta.
Za konkretniji upit trebali bi imati broj oglasa, njegov ID (naveden u specifikaciji oglasa ), kako bi smo mogli tačno utvrditi o kojem je oglasu riječ.
Takođe, želimo naglasiti kako su podaci iz oglasa, a koje mi imamo, informacije koje daje sam oglašivač i nalaze se u opisu oglasa.
Dodatne informacije, poput domene prometa, IP-a i slično, dajemo jedino na zahtjev policije ili drugog ovlaštenog tijela. U pravilu, kada se sumnja na prijevaru ili pokusaj prijevare”, navodi se u odgovoru.
Isti dobavljač i za kamion za odvoz smeća
Inače, Planom kapitalnih investicija za 2022. godinu Glamoč je planirao za nabavku vatrogasnog vozila, kao i kamiona za JP Komunalac samo 100.000 KM, a prema saznanjima Gerile tolika je stavka bila i u planu javnih nabavki.
Tokom protekle godine, opština Glamoč je nabavila i vozilo za odvoz smeća, to jeste kamiona za potrebe JP Komunalac. Inače, pomenuto javno preduzeće već godinama je imalo blokirane račune, poslovalo je sa velikim dugovima, te je tokom 2022. godine u njemu proglašen stečaj.
Sredstva u vrijednosti od 40.000 KM za nabavku vozila Opština Glamoč je obezbijedila putem Fonda za zaštitu okoliša, te su u februaru 2022. godine raspisali tender za nabavku kamiona za odvoz smeća.
Ipak, iako im je odobeno samo 40.000 KM kroz grant, Glamoč je kroz postupak javne nabavke tražio kamion u vrijednosti od 49.990 KM, a kao jedini ponuđač ponovo se javila ista firma – “RIF POST” DOO iz Živinica, sa cijenom od 50.000 KM.
Inače, osnovna djelatnost pomenute firme je izvođenje građevinskih radova, a tokom posljednjih nekoliko godina, kada je riječ o nabavkama za institucije i javna preduzeća, samo su u dva slučaja radili nabavku vozila – oba za Opštinu Glamoč, koja je u samo te dvije nabavke potrošila više od 220.000 KM zajedno sa PDV-om, iako je Planom nabavki za ovu svrhu bilo određeno samo 100.000 KM.
Načelnik Oštine Glamoč Nebojša Radivojša nije htio da odgovori na naše pozive. On se prvobitno javio na telefon, rekao da ga kasnije zovnemo, a onda se više nije javljao na naše pozive.
Predsjednik Opštinskog vijeća Marko Damjanović kaže za Gerilu da je Budžetom za 2022. planirana nabavka vozila, a da je razlika u novcu namirena od viška sredstava koja su ostala u budžetu.
Mi smo planirali budžetom nabavku tih vozila.
„Imali smo odluku o raspodjeli suficita iz ranijih godina gdje smo planirali još 100 hiljada maraka za te namjere. Ima posebna odluka o raspodjeli sredstava iz tog suficita. Oba vozila su, koliko znam nabavljena“, kaže Damjanović.
Ipak, kaže da mu na prvu nije poznato da li je Glamoč radio izmjenu Plana javnih nabavki.
„To ćete morati tražiti od načelnika i gospodina Borisa Lukajića koji radi direktno na javnim nabavkama. Meni nije poznata ta činjenica jer nismo imali još izvještaj o izvršenju proračuna/budžeta za 2022. Te stvari mi dakle u formalnom dijelu nisu poznate“, kaže Damjanović.
Nakon našeg pitanja o procesima nabavki dva kamiona, Damjanović kaže da mu je poznato ali da on lično nema odgovornost za te nabavke.
„Na prošloj sjednici opštinskog Vijeća jedan od vijećnika je postavio to pitanje i on smatra da ta nabavka na određeni način nije transparentna. Radi se o javnom novcu i ne može biti ništa sakriveno. Ako je išta rađeno van pravila, to je išlo mimo mene osobno, kao vijećnika, ali i kao predsjednika Vijeća“, izjavio je Damjanović za Gerilu, te spomenuo i ime vijećnika opozicionog SNS-a, Nikolu Srdića, kao osobu koja je iznijela najviše kritika na nabavku vatrogasnog vozila.
S druge strane, Srdić u razgovoru za Gerilu kaže da je i on dobio informaciju da je pomenuto vozilo bilo na pomenutom onlajn oglasniku, te da opštinska administracija nikada nije mijenjala ni plan nabavki niti je rebalansom budžeta izmijenjena količina sredstva za ta dva vozila.
„Dakle, u budžetu imamo stavku nabavka motornog vozila 100.000 KM. Rebalansom budžeta koji je bio 29.11.2022. to nije promijenjeno, a vozilo su zvanično nabavili par dana prije Nove godine za 140.000 KM, sa PDV-om je oko 164.000 KM. Kad u to ubrojimo i nabavku kamiona za odvoz smeća koja je sa PDV-om bila 57.330 KM, dođemo do cifre od 221 hiljadu KM, dakle 120.000 KM više nego što je planirano“, kaže Srdić, uz napomenu da je i prema njegovim informacijama sporna nabavna vrijednost kamiona jer pomenuti kamion ima veoma skromnu opremu i kapacitet.
Opština bez vatrogasaca, donedavno i bez radnika sa protivpožarnim sertifikatom
Dodaje Srdić i da je on lično dobro upoznat sa problemom kada je riječ o vatrogastvu, s obzirom da je kao dugogodišnji radnik u Šumariji bio uključen i u pregovore za osnivanje vatrogasnog društva u Glamoču.
„Ja sam osnovao, po nekom zajedničkom dogovoru, kada smo imali jedan sastanak 2017. godine Dobrovoljno vatrogasno društvo. Na tom sastanku su bili prisutni direktor Kantonalne uprave Civilne zaštite, predstavnici Opštine Glamoč, znači načelnik direktno, direktor Šumarije, Službe Šumskog gospodarskog društva, momci koji rade na tim poslovima. Dakle, bilo nas je osam ili devet. Smatrali smo da treba da unaprijedimo vatrogastvo u Glamoču. Pošto je Civilna zaštita, po zakonu, nosilac aktivnosti gašenja požara i rukovodi gašenjem požara, potrebno je da osnujemo jedno vatrogasno društvo koje će biti u sklopu Civilne zaštite, gdje bi opština trebala da proglasi taj DVD i koja bi izmirivala troškove gašenja. To je najjednostavniji put i to su i preporuke direktora kantonalne Civilne zaštite“, govori Srdić.
Ipak, prema njegovim riječima, opštinsko rukovodstvo je izigralo taj dogovor, pa je Informacija o tome u nekompletnoj formi došla pred vijećnike, te nije prihvaćena.
Kaže da je sad i nejasno ko će upravljati vatrogasnim kamionom, kao i ko će gasiti požare, jer do skora nijedan radnik u opštini nije imao sertifikat da je položio protivpožarnu zaštitu, ali u prethodnih mjesec dana obuku je prošlo par opštinskih portira.
„Njihova vizija je da to voze stražari – portiri iz Opštine. Ja ne vidim nikakvu drugu mogućnost, eventualno da unutar Civilne zaštite formiraju jednu brigadu koja bi vozila to, koji bi bili stalno zaposleni. Nijedan radnik iz opštine nema sertifikat. I Opština nije učestvovala ni na jednom pozivu za obuku. Ljetos je vršena obuka i prijavili smo četiri kandidata iz Glamoča, ali nijedan od njih nije radnik u opštini. Kantonalna uprava Civilne zaštite je imala novca za uplatu samo za jednog polaznika. Ja sam to rekao u opštini pošto je ispit koštao 400 maraka po osobi. Načelnik je prebacio nedostajuća sredstva na račun udruženja Dobrovoljnog vatrogasnog društva i imali smo onda sredstva za ostalu trojicu“, dodaje Srdić.
Da nijedan zaposlenik opštine Glamoč do sada nije imao pomenute sertifikate, kaže i Marko Damjanović.
„Dugo sam u Opštini i mislim da takav sesrtifikat niko nema. Ne znam da li druge opštine imaju. Mi imamo Službu civilne zaštite i nekada davno, prije desetak godina smo donijeli odluku o pokretanju profesionalne vatrogasne jedinice koja nikada nije napravljena. To je sve u nekoj formalnoj-pravnoj pripremi i pomoćnik načelnika je prošle godine u nekoj redovnoj proceduri primljen i poznato mi je da takve osobe još nemaju, ali u određenim elementima kao općina pripremamo materijalno-tehnička sredstva da te ljude koji će biti zaduženi profesionalno, da ih obučimo i da će imati te sertifikate“, kaže Damjanović.
Zbog izbora promijenjena sistematizacija
S druge strane, Nikola Srdić kaže da je prilikom imenovanja pomoćnika načelnika za Civilnu zaštitu došlo do političkih nesuglasica, te je zbog toga izmijenjen i unutrašnji pravilnik o sistematizaciji radnih mjesta.
„Kad je raspisivan taj konkurs za prijem načelnika odjeljenja Civilne zaštite izbačene su neke stavke iz sistematizacije. Prije je kao potrebna kvalifikacija, to jeste zanimanje, prvo stajao Fakultet odbrane i zaštite. Bio je čovjek koji je radio u Civilnoj zaštiti u vrijeme kada je Nebojša Radivojša bio kandidat za načelnika Opštine, a i taj Mile Dokić se prijavio na izbore kao nezavisni kandidat. Čovjek imao završen Fakultet odbrane i zaštite. I Radivojša kad je pobijedio, odmah mu je dao otkaz. Sad je tu sudski proces. Da se ovaj ne bi pojavio na konkursu, izmjenjen je Pravilnik o unutrašnjoj sistematizaciji. Izbacili su odbranu i zaštitu, ubacili istoriju da bi mogao omogućiti ovom čovjeku koji je kadar SDA“, dodaje Srdić.
Pomenuti Mile Dokić kaže da je takođe i on ubijeđen da je otkaz dobio samo zbog izbora.
„Ja sam bio primljen da radim u opštini i to bez konkursa i tako sam radio osam godina, ali sam jedini imao završen taj Fakultet narodne odbrane i civilne zaštite. Kasnije je Agencija za državnu službu raspisala konkurs. Kad su oni to raspisali ja sam se prijavio i od mogućih 100 imao 90, a moj protivkandidat je imao 60 bodova. Međutim, oni nisu ispoštovali zakonsku proceduru i u tome je najveći fazon. Onda su primili njega. Čovjek nikada nije ni radio u struci. Da je bio bolji na testiranju, ja se ne bih ni žalio, ali zna se da je politika. Trebalo je da se formira komisija za taj intervju, ali nije jer je načelnik sam vodio intervju i na intervjuu dao bolju ocjenu tom čovjeku“, govori Dokić.
Kako je rekao, zbog svega je na kraju i tužio Opštinu Glamoč, ali u sudu u Sarajevu, da bi izbjegao Opštinski sud i političke pritiske, ali i da se zbog političkih prilika ne nada da će se išta popraviti.
„Ja već tri godine nisam u Opštini, ali vi možete doći ovdje da vidite i snimite jad i bijedu“, zaključio je Dokić.
Autor: Gerila
