Višemilionski gubici na subvencionisanim elektranama u BiH
Male hidroelektrane u vlasništvu austrijske kompanije Wien Energie, izgrađene u Bosni i Hercegovini i Sjevernoj Makedoniji, proizvele su gubitke veće od 11 miliona eura, saopštila je Bečka kancelarija za revizorsku kontrolu.
Među pomenutim MHE gubitašima jesu i četiri MHE na rijeci Gostović u Zavidovićima.
Energy Eastern Europe Hydro Power GmbH (EEEHP) je kćerka firma u potpunom vlasništvu Wien Energie GmbH od 2015. Riječ je o finansijskom i upravljačkom holdingu dvije podružnice u BiH i Sjevernoj Makedoniji. Ove kćerke firme ukupno upravljaju sa dvanaest malih hidroelektrana i podržane su lokalnim subvencijama za obnovljive izvore energije.
Prema Bečkoj kancelariji za revizijsku kontrolu, Wien Energie GmbH je kao holding pružio EEEHP finansijska sredstva u obliku subvencija i zajmova dioničara, koji su zauzvrat sredstva prenijeli svojim inostranim podružnicama u obliku kapitalnih resursa, kao i dugoročnih zajmova dioničara za izgradnju i rad malih hidroelektrana. Za 2014. i 2015. godinu, EEEHP je stvorio “značajne gubitke”.
“Gubici su nastali prije svega zbog vanredne deprecijacije procjene vrijednosti ulaganja i zbog kredita uslijed nedostatka isplativosti”, navodi se u izvještaju.
Gradski revizorski sud posjetio je u martu 2019. godine četiri elektrane na rijeci Gostović u opštini Zavidovići. – © Stadtrechnungshof Wien
40 godina podmirivanja duga
U ovom izvještaju se dalje navodi da je jedna od kćerki firmi zabilježila neplaniranu deprecijaciju malih hidroelektrana u iznosu od 1,61 miliona eura. Takođe, samo jedna od podružnica je uspjela generisati profit svake od četiri godine koliko su se vršila promatranja i analize. Ukratko, bečka kancelarija za revizijsku kontrolu utvrdila je da je EEEHP “u finansijskim godinama od 2014. do 2017. ostvarila neto gubitak u iznosu od oko 8,89 miliona eura. Ipak, ukupan gubitak iz bilansa stanja na dan 31. decembra 2017. godine iznosio je oko 11 miliona evra.”
Bečka kancelarija za revizijsku kontrolu pretpostavlja da će rok za otplatu ovog duga biti ne kraći od 40 godina.
S druge strane, Wien Energie GmbH u svojoj izjavi medijima navodi da se na osnovu planiranog protoka novca očekuje otplata duga do 31. decembra 2025. godine, što je datum naveden u prethodno potpisanim ugovorima, a ne na osnovu izvještaja o gubicima.
U svakom slučaju, bečka kancelarija za revizijsku kontrolu, između ostalog, preporučuje preoblikovanje operativnih troškova kao i ispravno utvrđivanje budžetskih proračuna za utvrđivanje gubitaka od umanjenja.
Kritika opozicije
Zaključak je taj da treba razviti koncept otplate duga. Podstiče se i uključivanje EEEHP-a u grupno oporezivanje Wiener Stadtwerkea u smislu porezne optimizacije.
Kritika opozicije bečkoj gradskoj upravi nije izostala.
“Gubljenje novca u malim hidroelektranama u inostaranstvu sigurno nije u interesu austrijskih poreskih obveznika”, rekao je šef kluba liberalne stranke NEOS Christoph Wiederkehr. Grad Beč i kompanija Wien Energie GmbH trebali bi “brzo razmišljati” o ekonomskom smislu i svrsishodnosti svojih kompanija i investicija u inostranstvu.
Skupštinski poslanik “Stranke slobode” Georg Fürnkranz pozvao je odgovornog gradskog poslanika Ulli Sima da “odmah uspostavi red u ovoj korporativnoj mreži Wien Energie GmbH – koja se takođe može nazvati i “crnom kutijom”.
Tekst preuzet i preveden sa Wiener Zeitung (pisao Christian Rosner).
