fbpx

Preko 80% Evrope moglo bi da pređe u novu klimatsku zonu do kraja vijeka, šta to zapravo znači?

susa sredozemlje klimatske promjene foto Getty images

 Foto: Getty Images

Klimatske promjene već su vidljive širom svijeta. Toplotni talasi, poplave, suše i vremenski ekstremi uopšte postaju sve učestaliji i intenzivniji, ali šta kaže pogled u budućnost: u kakvoj klimi bi čovječanstvo moglo da žive kroz nekoliko decenija?

Nedavno objavljeno istraživanje donosi zabrinjavajuć odgovor upravo na ovo pitanje. Usljed porasta temperature i poremećaja padavina, klima bi u mnogim podnebljima mogla da se promijeni do te mjere da će biti neophodno ponovno iscrtavanje mapa klimatskih zona sa kraja 19. vijeka.

Naime, skoro polovina kopnenih dijelova planete (38-40%) bi do 2100. godine moglo da promijeni klimatsku zonu, navodi se u naučnom radu, prenosi klima101.rs.

U nekim regionima očekuju se još izraženije promjene, te tako autori prognoziraju mogućnost javljanja nove klime na između 80 i 89% površine Evrope, kao i na između 57 i 66% Sjeverne Amerike.

Najdrastičnije promjene mogle bi da se odigraju u polarnoj klimatskoj zoni. Između 1901. i 1930. godine ona je pokrivala 7,69% kopna da bi se do danas smanjila na 6,47%. U posmatranom vremenskom intervalu mogla bi više nego da se prepolovi i da padne na između 2,13 i 2,97% kopna.

U svojoj studiji istraživači su se oslanjali na Kepen-Gajgerov klimatski klasifikacioni sistem nastao 1884. godine, u sklopu kojeg je svijet podeljen na ukupno pet glavnih klimatskih zona na osnovu temperaturnih obrazaca i padavinskog režima. Iz proračuna su zbog manjka podataka izostavljeni svjetski okeani i Antarktik.

Treba imati u vidu da projekcije buduće klime predstavljaju spektar mogućih scenarija s obzirom na to da je simuliranje određenih klimatskih varijabli, kao što su padavine, teže u odnosu na temperaturu.

Međutim, ono što je jasno jeste da će globalno zagrijavanje tokom 21. vijeka nastaviti da se ubrzava ukoliko se emisije gasova sa efektom staklene bašte hitno ne smanje. A ovo ubrzanje je posebno kritično za ugrožene vrste i poljoprivredu zato što će imati sve manje vremena za prilagođavanje na novonastale klimatske uslove.

Predviđa se širenje tropske klime sa 23 na 25% Zemljinog kopna. Aridna klima sa malom količinom padavina, karakteristična za pustinje, mogla bi da se prošire sa aktuelnih 31 na 34% Zemlje. Ove promjene mogle bi da uzdrmaju proizvodnju hrane, a komarci koji prenose bolesti mogli bi da osvoje nove teritorije.

Od početka 20. vijeka, oko 14,7% Zemljinog kopna već prošlo kroz promjenu klimatske klasifikacije. Naočigled svih nas svijet se veoma brzo mijenja, ali ne treba zaboraviti da aktivna i ambiciozna borba sa klimatskim promjenama može da uspori ovaj trend.