Posljedica klimatskih promjena: Kaspijsko jezero polako isparava
Rezultati nove studije otkrivaju da najveće jezero na Zemlji u posljednje dvije decenije lagano isparava, što naučnici povezuju sa visokim temperaturama i klimatskim promjenama.
Nivo vode u Kaspijskom jezeru je u periodu od 1996. do 2015. godine godišnje opadao za skoro 7 cm (sveukupno 1.4 metra u tom periodu), pokazali su rezultati istraživanja.
Trenutni nivo vode u Kaspijskom moru je samo jedan metar iznad najnižeg nivoa dosad, koji je zabilježen kasnih 1970-ih godina.
Isparavanje Kaspijskog mora je povezano sa povećanim temperaturama vazduha na površini. Prema podacima studije, prosječne temperature površine godišnje iznad Kaspijskog mora su porasle za skoro 1 stepen Celzijusa između dva vremenska perioda: od 1979-1995. godine i 1996-2015. godine. Podizanje temperature je rezultat klimatskih promjena, objašnjavaju autori studije koja je objavljena u časopisu Geophysical Research Letters.
Isparavanje izazvano podizanjem temperatura izgleda da je glavni uzrok trenutnog pada nivoa vode, trenda koji će se verovatno nastaviti zagrijavanjem planete.
Nova studija je započela nakon što su Jianli Chen iz Centra za istraživanje svemira na Univerzitetu Teksas u Ostinu i Klark Vilson, geofizičar iz Džeksonove škole za geofiziku takođe sa Univerziteta Teksas u Ostinu zajedno sa drugim istraživačima koristili Kaspijsko jezero kako bi analizirali podatke dva satelita misije Grejs koja je pokrenuta 2002. godine.
Upoređivanjem podataka misije Grejs i dotadašnjih mjerenja sa Zemlje, naučnici su pomogli poboljšanje tačnosti satelitskih podataka, a pritom su primjetili da nivo vode u Kaspijskom jezeru prolazi kroz značajne promjene.
U toku istraživanja, naučnici su posmatrali tri glavna faktora koji utiču na nivo vode u Kaspijskom jezeru: vodu iz rijeka koje se ulivaju u jezero, padavine i isparavanje.
Naučnici su otkrili da se nivo vode u Kaspjskom jezeru povećao za 12 centimetra u periodu od 1979-1995. godine, ali da je 1996. godine počeo da opada i nastavio s padom u prosjeku za 7 centimetara godišnje do 2015. godine. Rezultati studije pokazuju da je u periodu od 1996-2015. godine, nivo vode u ovom jezeru opao za približno 1.4 metra.
Isparavanje je krivac za polovinu sveukupnog opadanja nivoa vode, dok su kombinovani efekti padavina i promjena u oticanju rijeka u jezero doprinijela drugoj polovini. Prema istraživanju, ovome su doprinijeli faktori poput visokih temperatura vazduha na površini jezera, kao i drugi klimatski faktori poput vlažnosti površine i vjetrova.
