Orbitalna misija mjerila masu ledenog pokrivača na Zemlji

Količina leda na Grenlandu smanjila se za 600 milijardi tona do kraja ljeta prošle godine, pokazuju podaci do kojih je došla američko-njemačka orbitalna misija „Grejs-FO“.

Otapanjem tolike količine leda, globalni nivo mora može porasti za 2,2 milimetra, kažu naučnici, koji su juče objavili analizu satelitskog mjerenja gravitacionog polja iznad Arktika, navodi Bi-bi-si.

Mjerenje je djelo dva satelita koji su kružili oko planete Zemlje, uočavajucći neujednačenosti u njenom gravitacionom polju, koja ukazuju na varijacije u masi.

Ključni signali su promjene u količini vode na površini, kao i nepovoljno stanje velikih ledenih prostranstava, iako jedan dio izgubljene ledene mase biva nadoknađen sa dolaskom zime i snježnih padavina.

Misija „Grejs FO“, započeta 2018. godine, je nasljednik projekta koji je bio aktuelan u periodu od 2002. do 2017. godine.

„''Grejs'' nam pruža zaista jedinstven pogled na ledeni pokrivač i njegove glečere“, kaže Izabela Velikonja, profesor na Univerzitetu Kalifornija u Irvajnu i stručnjak iz laboratorije za mlazni potisak američke svemirske agencije NASA.

Dok drugi tipovi satelita vrše mjerenja ledenog pokrivača bilježeći promjene oblika ili brzine njegovog kretanja, „Grejs FO“ bukvalno mjeri težinu leda iz orbite, predstavljajući nezavisnu provjeru metoda koje koriste ostali sateliti.

„Značajno je što sada vidimo topljenje i gubitak mase koji sežu do sjevernih glečera Grenlanda. Prošlogodišnjem velikom topljenju leda doprinio je cijeli Grenland“, kaže Velikonja.

Tokom perioda aktivnosti obje misije - od 2002. do 2019. godine - Grenland je izgubio oko 4.550 milijardi tona leda, ili prosječno 268 milijardi tona godišnje.

Misija Grejs-FO ukazala je i na to da se ledeni pokrivač na Antarktiku godišnje smanjivao za nešto više od 100 milijardi tona, kaže za Bi-bi-si profesor Endrju Šeperd sa univeriteta u Lidsu, Velika Britanija.

Tanjug