Greenpeace: Recikliranje plastike svelo se na fikciju

Foto: EPA

Postotak recikliranja plastike opada u Sjedinjenim Američkim Državama, a proizvodnja istodobno raste, objavio je pokret Greenpeace USA u izvještaju, navodeći da je postojanje kružne ekonomije kojom se voli hvaliti industrija – „fikcija“, javlja AFP.

Prema toj analizi, američka domaćinstva proizvela su prošle godine 51 milion tona plastičnog otpada, od čega je reciklirano tek 2,4 miliona tona.

Trend je u opadanju otkako je Kina prestala prihvaćati plastični otpad sa Zapada 2018. godine te istodobno reciklirati jedan dio. Osim toga, cijena proizvodnje plastike pada zbog industrije koja se brzo razvija.

„Industrijske grupe i velika poduzeća predstavila su recikliranje kao rješenje za plastiku“, objasnila je Lisa Ramsden iz Greenpeacea USA. „S takvom strategijom, izbjegli su svaku odgovornost“, dodaje i kao primjere navodi velike korporacije kao što su Coca-Cola, PepsiCo, Unilever i Nestlé.

Samo dva tipa plastike mogu se reciklirati

Greenpeace USA navodi da su samo dva tipa plastike prihvaćena za recikliranje u većini od 375 centara za prikupljanje materijala u SAD-u.

Prvi je polietilen-tereftalat (PET), koji se koristi za boce vode i gaziranih pića, a drugi je  polietilen visoke gustoće (PE-HD), kakav se koristi primjerice za bočice šampona i proizvoda u domaćinstvu. Ta dva tipa plastike označena su brojevima 1 i 2 prema važećim normama na popisu od ukupno sedam vrsta plastike.

No, ako se za neki proizvod kaže da se može reciklirati to odmah ne znači da će se to i ostvariti, prenosi Hina.

Prema izvještaju reciklira se 20,9 posto proizvoda oznake PET, odnosno 10,3 posto za PE-HD i te brojke opadaju u odnosu na posljednji izvještaj pokreta Greenpeace USA iz 2020.

Nadalje, plastike navedene pod rednim brojevima 3 do 7, a oni uključuju plastične vrećice, dječje igračke, čašice jogurta i slično, recikliraju se manje od pet posto. Iako nose oznaku mogućeg recikliranja, proizvodi označeni brojevima 3 do 7 u stvarnosti se nedovoljno recikliraju i zbog toga ih Savezna komisija za trgovinu (Federal Trade Commission, FTC) ne klasificira kao takve.

Zašto ne funkcionira recikliranje plastike?

Prema izvještaju, praksa recikliranja plastike ne funkcionira iz pet razloga.

Prvi je taj što je količina plastičnog otpada tolika da je izuzetno teško sve to prikupiti.

Nadalje, čak i da se prikupe sve količine, plastični otpad ne može se reciklirati zajedno, pa je u praksi „nemoguće razvrstati hiljade milijardi proizvoda“, navodi se.

Treći je razlog taj što je i sam proces recikliranja plastike štetan za okoliš te su radnici koji to provode izloženi hemijskim proizvodima, a procesom se proizvodi mikroplastika.

Četvrti razlog je taj što se reciklirana plastika ne može ponovno upotrijebiti za izradu ambalaže za prehrambene proizvode, jer je rizično toksična.

Posljednji je razlog taj da je recikliranje jako skupo, navodi nevladina organizacija i objašnjava da „nova plastika konkurira recikliranoj“. Mnogo je jeftinija proizvodnja nove plastike koja je i kvalitetnija od reciklirane, ističe se.

Lisa Ramsden pozvala je na povećanje uporabe neplastične ambalaže koja se može ponovno upotrijebiti te poziva da proizvođači potpišu međunarodni sporazum o plastici, koji su potaknuli Ujedinjeni naroda. Prema njenim riječima, problem recikliranja plastike jedinstven je i ne vrijedi za druge materijale kao što su primjerice karton ili metali.