Dan Republike Srpske, 9. januar, Ustavni sud BiH je dva puta proglasio neustavnim, a Venecijanska komisija diskriminatorskim
Premijer Zdravko Krivokapić prećutao je juče optužbe da je navodno čestitajući neustavni Dan Republike Srpske (RS) iskazao nepoštovanje prema državi Bosni i Hercegovini (BiH) i uvrijedio sve koji ga doživljavaju kao početak “velikosrpske agresije i sprovođenja genocidnog projekta”, saopštivši da se radilo o “privatnom razgovoru”.
Krivokapić nije odgovorio na pitanja “Vijesti” da li je čestitao Dan Republike Srpske i zašto je nazvao predsjednicu tog bosansko-hercegovačkog entiteta Željku Cvijanović baš na dan obilježavanja spornog praznika, čestitajući joj navodno “sve praznike”.
Iz kabineta premijera sinoć su saopštili da zvanične čestitke nije bilo, inače bi je objavili na sajtu Vlade ili na Tviteru.
“To je bio privatan razgovor premijera sa Cvijanovićevom“, objavila je agencija MINA saopštenje iz Krivokapićevog kabineta.
Dan Republike Srpske, 9. januar, Ustavni sud BiH je dva puta proglasio neustavnim - 2015. i 2019. godine, a Venecijanska komisija ga je 2013. proglasila diskriminatorskim, jer ga većinski narodi i zajednice smatraju bolnom uspomenom...
Cvijanovićeva je u subotu, 9. januara, u obraćanju koje je prenio Javni servis RS zahvalila Krivokapiću koji je, kako tvrdi, pozvao tog jutra i čestitao “sve praznike”.
Ona je ocijenila da saradnja između RS, odnosno BiH i Crne Gore, treba da bude na dobrobiti građana, kako joj je i Krivokapić navodno sugerisao u razgovoru.
“Zahvalna sam premijeru... koji je pozvao i čestitao sve naše praznike i izrazio opredjeljenje da zajedno radimo i unapređujemo u svim oblastima našu saradnju...”, rekla je Cvijanovićeva.
Dan RS se obilježava kao spomen na 9. januar 1992. godine, kada je u Sarajevu takozvana Skupština srpskog naroda u BiH donijela “Deklaraciju o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine”, koja je obuhvatala srpske autonomne oblasti, odnosno područja s većinskim srpskim stanovništvom na području tadašnje Socijalističke republike BiH... Već u aprilu u BiH uslijedio je rat, kakav u Evropi nije viđen od 1945... Na čelu samoproglašene Republike bili su kasnije osuđeni ratni zločinci Radovan Karadžić, Biljana Plavšić i Momčilo Krajišnik.
Vlada Crne Gore se nije zvanično oglašavala povodom Dana RS.
Član Predsjedništva BiH Željko Komšić ocijenio je da nepoštovanje odluka Ustavnog suda predstavlja krajnji izraz nepoštovanja države BiH. “Očekujem od Vlade Crne Gore da se u najkraćem mogućem roku ogradi od čina premijera Crne Gore koji je direktno usmjeren protiv suvereniteta države BiH. Izvinjenje građanima BiH takođe dužni su uputiti koalicioni partneri premijera Krivokapića zbog veličanja datuma koji u kolektivnoj svijesti građana BiH nije ništa drugo nego datum koji simbolizira početak velikosrpske agresije nad BiH i početak sprovođenja genocidnog projekta te politike”.
Ambasador BiH u Crnoj Gori Branimir Jukić nije odgovorio na pitanja da li će Ambasada reagovati i na koji način povodom navodne čestitke Krivokapića... Politički analitičar Predrag Zenović ocijenio je da je Krivokapićev potez u političkom kontekstu u kojem se premijer nalazi politički pragmatičan. “Takav da mu omogućava da ostane dosljedan sebi i svojim političko-ideološkim svjetonazorima, ali i da sačuva koncept građanske Crne Gore koja dobrosusjedsku politiku gradi na uvažavanju prošlosti i međunarodnih ugovora”, kazao je on “Vijestima”.
Dodao je da “prašina” koja se digla oko čestitke ukazuje na prisustvo politike identiteta, koja dominira danas u političkom životu balkanskih društava.
“Dosta je nedorečenog u sadržaju tog poziva kako nam je prenesen, što ostavlja prostor za nedobronamjerna tumačenja, posebno imajući u vidu da je ovo vrijeme sekularnih i vjerskih praznika koje gotovo svi proslavljamo”.
Ustavni sud BiH ranije ocijenio neustavnim dio Zakona o praznicima Republike Srpske, te naložio Narodnoj skupštini RS da izmijeni sporne odredbe, ali to nije učinjeno pa se Dan RS u tom entitetu obilježava kao veliki praznik, dok ga u Federaciji doživljavaju kao početak agresije i etničkog čišćenja...
Venecijanska komisija je 2013. godine, na upit Ustavnog suda BiH, iznijela mišljenje da je izbor 9. januara za Dan RS diskriminatorski i podstaknut osjećajima i događajima od značaja za samo jedan narod, dok ga druge zajednice smatraju bolnom uspomenom...
Socijaldemokrate Crne Gore pozvale su premijera i potpredsjednika Vlade Dritana Abazovića da zbog, kako se navodi, diplomatskog skanadala i nepoštovanja prijateljske susjedne države i odluka njenih najviših sudskih instanci, upute javno izvinjenje građanima Crne Gore i BiH.
Poslanik SDP-a Raško Konjević je saopštio da je Krivokapiću dosadilo da javno priča ono što ne misli.
Iz Bošnjačke stranke su ocijenili da bi bilo dobro da neko premijeru objasni da je RS manji entitet BiH, ako je zaista tačno da je čestitao Dan RS.
“Ako je premijer zaista čestitao Dan ovog teritorijalnog entiteta unutar međunarodno priznate BiH, da li je to najavljena prozapadna politika nove Vlade Crne Gore”.
Iz u BiH vladajuće Stranke demokratske akcije najoštrije su osudili čestitku, ocijenivši da, s obzirom na to da je Ustavni sud BiH taj praznik proglasio neustavnim i diskriminatorskim, ukazuje na temeljitu promjenu u odnosu vlasti Crne Gore prema BiH.
To što čestitka nije upućena javno, za SDA ukazuje na “podmuklost njegovog pristupa i licemjerstvo iako je uvjeravao sve da neće narušavati odnose u regionu” i da je to “vraćanje na mala vrata zločinačke politike iz 90-ih koje simbolizuje 9. januar”.
Čestitku Krivokapića iz opozicionog SDP-a BiH vide kao pokazatelj da nova vlast Crne Gore neće imati prijateljske stavove prema BiH.
Oni su pozvali i Ambasadu Crne Gore da obrazloži ovaj potez.
Socijalistička narodna partija juče je saopštila da je bivša vlast neargumentovano i bez ikakvog povoda osula paljbu po Krivokapiću, podsjećajući da je Dan RS 2011. godine čestitao i Filip Vujanović sa pozicije predsjednika države.
Vujanović je odgovorio da je to zloupotreba njegove čestitke, jer je upućena prije nego što je Dan RS proglašen neustavnim.
Abazović: Zvanično je samo preko zvaničnih kanala
Potpredsjednik Vlade Dritan Abazović je odgovarajući Komšiću naglasio da Vlada Crne Gore zvaničnu politiku vodi samo preko zvaničnih kanala komunikacije.
“Želimo najbolje odnose sa državama regiona, ruka prijateljstva Vlade Crne Gore je pružena svima, to važi i za Bosnu i Hercegovinu”, napisao je Abazović na zvaničnom Tviter nalogu.
Zenović: Vlasti da vode računa da ne otvaraju osjetljive rane
Politički analitičar Predrag Zenović je podsjetio na događaje kada su predstavnici bivše vlasti prisustvovali obilježavanju događaja koji su imali zločininački karakter, kao što je to bilo na 23. godišnjici akcije “Oluja” u Hrvatskoj gdje je prisustvovao vojni ataše Crne Gore u Hrvatskoj Ivan Mašulović.
“Sve to ne doprinosi pomirenju i otvara osjetljive rane u multikulturnom crnogorskom društvu i ova i svaka buduća vlast o tome mora voditi računa. Politika je vještina mogućeg i kompromis je njena najčešća forma - dobro je da to Vlada razumije i pokušava da time prebrodi podjele u balkanskom, ali i crnogorskom političkom biću”.
Nova zahvalna, nejasno im što nije zvanična čestitka
Dan RS je praznik za sve Srbe, pa tako i za Srbe iz Crne Gore, ocijenili su iz Nove srpske demokratije.
Zahvalili su Vladi i naveli da “ostaje nejasno zašto Krivokapić nije javno čestitao ovaj praznik RS”.
“Smatramo da je to trebalo da učini zvaničnim putem, a ne da se izaziva sumnja kako se pokušao sakriti i to pretvoriti u neku privatnu telefonsku čestitku”.
Saopštili su da nikoga “ne treba da čudi antisrpska kampanja Izetbegovića, Đukanovića, Komšića i sličnih, ali dužnost i obaveza Vlade je uspostavljanje dobrih odnosa u regionu”.
“Naravno da su NSD i srpski narod posebno zainteresovani za odnose CG, Republike Srpske i Srbije”.
