Referendum(i), “političko Sarajevo”, “strani plaćenici”, “domaći izdajnici”, Zapad, muslimani, NATO, evo sad i famozni “non-paper”. Doduše, nije ga on stvorio, ali mu je došao kao “kec na desetku”. Milorad Dodik nas godinama plaši raznim “babarogama”, aktuelna priča o “mirnom razlazu” je samo posljednja u nizu.
Zanimljivo je da mu dobro ide. Godinama mu ista priča uspješno prolazi, samo mijenja “činioce u jednačini”, a narod se “prima kao saučešće”. S obe, sve tri, 303 strane, koliko god ih ima u Bosni i Hercegovini.
“Zatezao je i otezao” Dodik “strunu javnosti” kad god mu je padalo na pamet. A padalo mu je često, kad god je trebalo skrenuti pažnju sa suštinskih problema. Uzevši u obzir da ova uboga zemlja grca u problemima, davimo se kao u živom pijesku, živo je čudo kako nas svaki dan ne “bombarduje” pričama o ugroženosti Srba, napadima sa svih strana, požrtvovanoj odbrani, i sličnim opštim mjestima.
Međutim, šta bi se desilo da mu se ostvare “vlažni snovi” o otcjepljenju Republike Srpske od Bosne i Hercegovine? Čime bi nas onda plašio? Mrskog mu “političkog Sarajeva” više ne bi bilo. Referendume ne bi morao da zakazuje, ni da prijeti njima. “Stranih plaćenika” bi bilo sve manje, uz pretpostavku da bi odmah, po uzoru na svog idola u Rusiji, donio set zakona koji bi onemogućavali rad nevladinih organizacija finansiranih iz inostranstva. S “domaćim izdajnicima” bi se efikasno obračunao, dio bi prevukao na svoju stranu, dio bi pozatvarao, a dio bi sam otišao, da ne kažemo bio protjeran.
Ostaju mu Zapad, muslimani, NATO, kao uvijek zgodan “kec u rukavu” da preostali narod “drži na povocu”. Ukoliko pretpostavimo da bi, na osnovu dosadašnjeg stava, zadržao “pravac ka Moskvi”, Zapad i NATO bi i dalje ostali pogodni faktori da se narod plaši “prije spavanja”. Muslimana bi bilo sve manje, ali ipak bi ostali u komšiluku i “nadirali” migrantskim rutama, tako da bi i njih mogao s vremena na vrijeme da koristi.
E sad, šta bi bilo sa Republikom Srpskom nakon hipotetičkog otcjepljenja od Bosne i Hercegovine? Da li bi ostala nezavisna kao “zapadna srpska država”, ili bi se pripojila “majci Srbiji”? Ukoliko bi ostala nezavisna, kao “istureni bedem” prema “mrziteljima svega srpskog” sa zapada, Dodik bi mogao komotno da vlada u svom feudu. Međutim, ukoliko bi se pripojila Srbiji, Dodik bi bio samo jedan od “oblasnih gospodara”, jer je teško pretpostaviti da bi “gospodar Vučić” dozvolio da mu tamo neki “baja” uzdrma prijesto.
Čime bi nas onda plašio? Ukoliko bi se Republika Srpska pripojila Srbiji da li bi Dodik usvojio Vučićev diskurs, koji, takođe, obiluje prijetnjama i plašenjem? Doduše, Vučićeva “otrovna strijela” je uglavnom usmjerena ka tajkunima koji žele da “unište Srbiju”, a uzevši u obzir da je Dodik dobar s njima, da ne kažemo jedan od njih, pitanje je kako bi se snašao u “novom narativnom poretku”.
Ipak, ni Vučiću nije strano da “strijelu odapne” prema Hrvatima, Bošnjacima, Albancima, svima koji su već bili “na tapetu” Milorada Dodika, tako da bi se u toj situaciji dobro snašao. Kao bonus, mogao bi narod da plaši Mađarima, ali samo onima u Vojvodini koji “talasaju”, jer su Mađari u Mađarskoj dobri Mađari, Orbanovi Mađari, a s njim ima dobre “populističke odnose”. Nešto slično kao sa Hrvatima u BiH i Hrvatskoj. Kompleksno, ali u Dodikovoj glavi više nego logično.
Vučić ne plaši narod NATO savezom toliko kao Dodik, tako da bi se morali usaglasiti. Možda bi Dodik Vučiću dobro došao u toj situaciji, nešto kao “dobar policajac, loš policajac”. Dodik prvo kaže “bu”, NATO mrzitelji Srba ili nešto slično, a onda bi Vučić mogao da tješi narod pričama o partnerstvu, stabilizaciji ili čime već.
Sličan pristup bi mogao da se primjeni i na temu Zapada. Dodik, kao lider “zapadnih Srba”, mnogo je bliži tom istom Zapadu, i više je upućen u “zlo” koje taj Zapad predstavlja, dok je Vučić malo dalje na istoku, slabije upućen u to kakvu prijetnju Zapad predstavlja, tako da bi Dodik mogao da “otvara oči” narodu, a Vučić da ih “zatvara”.
Međutim, šta ako Srbi “dođu pameti”? Šta ako “progledaju” jednog dana? Šta ako srpska sklonost autodestrukciji i biranju pogrešnih vođa jednom iščezne? Čime će nas onda Dodik plašiti? Da li bi onda morao da izmišlja nove neprijatelje? Recimo da Krajišnike plaši Hercegovcima, ili Srbe plavih očiju Srbima zelenih očiju? Ako bi se “izlizala” priča o NATO, Zapadu, muslimanima, da li bi morao da nas plaši Čileancima, Kambodžancima, Svjetskom fondacijom za prirodu ili Međunarodnim olimpijskim komitetom? U suštini, ne mora da se brine zbog toga, bar ne u skorije vrijeme. Srbi imaju “vanserijski talenat” da izaberu pogrešno, od sistema, preko kumova, do samih vođa. Koliko god da ostane na vlasti ili ko god da dođe poslije njega, moći će bez problema da primjenjuje istu narativnu matricu još dugo, dugo. Ovaca ne manjka, samo da se naoštre makaze.
Piše: Mladen Bubonjić, Gerila
