Šta nam 9.500 godina stara sahrana čoveka i mačke sa Kipra govori? Arheolozi imaju objašnjenje
Rekonstrukcija sahrane čoveka i mačke (izvor: The Archaeologist)
Sahrana sa Kipra, stara oko 9.500 godina je prema mišljenju arheologa najstariji dokaz o prijateljstvu između čoveka i mačaka.
Kosti mačke pronađene u blizini ljudskih ostataka u grobu starom oko 9.500 godina, su prema analizama pripadale vrsti Felis silvestris - odnosno divljoj mački, koja je bila veća od savremenih domaćih mačaka. Pored njih nađene su i pažljivo položene školjke, glačano kamenje i drugi ukrasni artefakti.
"Namerno sahranjivanje ove životinje sa čovekom pruža snažan dokaz da su mačke imale posebno mesto u svakodnevnom i u zagrobnim životima stanovnika Šilurokambosa", rekao je kustos arheolog Zeder sa Insituta Smitsonijan.
Poreklo mačaka
DNK studije drevnih ostataka mačaka potvrđuju da su se domaće mačke pojavile negde na Bliskom istoku. Upravo tamo dolazi i do pojave prvih civilizacija. Po prvi put ljudi počinju da žive u gusto zbijenim naseljima sa domaćim životinjama, a izvan njih gaje žitarice što dovodi i do pojave miševa i pacova. Samim tim, bila im je potrebna životinja koja će stati na put štetočinama.
Naučnici su otkrili da sve današnje moderne mačke imaju pretke među bliskoistočnim i egipatskim mačkama. U slučaju starih Egipćana, mačke su bile negovane kao pratioci, obožavani kao idoli i čuvane radi kontrole štetočina. A neki stručnjaci veruju da su Egipćani možda pripitomili i uzgajali mačke što je dovelo do pojave novih vrsta oko 20. ili 19. veka pre nove ere. Međutim, na Kipru su 2001. godine pronađene znatno starije kosti mačaka, piše Sve o arheologiji.
Sahrana čoveka i mačke na neolitskom lokalitetu Šilurokambos (Vigne et al. 2004, fig. 1)
Mačke ne potiču sa Kipra
Na ranoneolitskim lokalitetima na Kipru pronalažene su vilice divljih mačaka, što ukazuje da su one tamo bile prisutne znatno ranije nego što se mislilo. Iako još uvek nije poznato kada i gde je započet proces privikavanja mačaka na ljudska naselja, ono što je sigurno je da one ne potiču sa Kipra. Iako je vilična kost bila dokaz da su ljudi doneli mačke sa kopna, to ne mora da znači da su ih i pripitomili tj. da su već tada postali kućni ljubimci.
Analizom skeleta mačke iz Šilurokambosa je utvrđeno da je bila stara svega osam meseci, kao i da je najverovatnije ubijena kako bi bila sahranjena pored čoveka. Iako ne znamo kakve religijske prakse su tada među stanvnicima Kipra bile popularne, ono što je izvesno je da je ovakva vrsta sahrane morala imati određenu simboliku.
